ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی ارقام بهاره و پائیزه کلزا (brassica napus l.) با استفاده ازنشانگر مولکولی ssr

کلزا (brassica napus l) گیاهی روغنی و زراعی متعلق به خانوادهی شببو است. این خانواده دارای حدوداً 350 جنس و بیش از 3000 گونه است. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 21 رقم کلزا با استفاده از نشانگرهای مولکولی، از 11جفت آغازگر اختصاصی ریزماهواره ی ssr استفاده شد. آغازگرها در مجموع 76 باند واضح تولید نمودند که 46 باند از آنها چند شکل (5/60 درصد) بودند. میانگین تعداد باندهای تکثیری به ازای هر جفت آغازگر و ژنوتیپ به ترتیب 9/6 و 6/3 بود. هر جفت آغازگر به طور متوسط 2/4 باند چند شکل تولید نمود. در بین آغازگرها، بیشترین تعداد باند تکثیری مربوط به آغازگرهای na10a09 و cb10036b با 10 باند و کمترین تعداد باند مربوط به آغازگر cb10403 با 4 باند بود. تجزیه خوشه ای به روش upgma و با استفاده از ماتریس تشابه دایس، ژنوتیپ های کلزا را به 3 گروه اصلی تقسیم نمود. رقم licord به تنهایی یک گروه را تشکیل داد، درحالی که از لحاظ خصوصیات مرفولوژیکی با بیشتر ژنوتیپ ها شباهت بالایی داشت. این موضوع احتمالا به دلیل تفاوت در سطح پلوئیدی این ژنوتیپ و یا نامگذاری اشتباه آن میباشد. براساس نتایج حاصل از ماتریس تشابه، بیشترین شباهت (99/0) مربوط به ژنوتیپ های zarfam و gerinimo و کمترین تشابه (72/0) مربوط به ژنوتیپ های ks-11 و licord بود. نتایج گروه بندی ژنوتیپ ها نشان داد که ژنوتیپ های ایرانی و خارجی در یک گروه قرار گرفتند. این موضوع احتمالا قرابت و خویشاوندی نزدیک ژنوتیپ های ایرانی و خارجی را نشان میدهد. نتایج حاصل از تجزیه ی مولکولی (amova) داده ها نشان داد که میزان تنوع درون گروهی (پائیزه بهاره) بیشتر از تنوع بین گروهی است به طوری که 97 درصد تنوع مربوط به تنوع درون گروه ها بود.