بررسی تنوع ژنتیکی و برآورد وراثت‌پذیری و همبستگی ژنتیکی با استفاده از روش reml برای صفات مختلف در ژنوتیپ‌های خلر (lathyrus sativus l.)

اساس تحقیقات به نژادی گیاهان بر پایه تنوع ژنتیکی وسیع استوار است و ارزیابی تنوع ژنتیکی یکی از مهم ترین گام ها در معرفی ارقام جدید است. در این تحقیق تنوع ژنتیکی 25 ژنوتیپ خلر برای صفات مختلف در شهرستان خرم آباد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ ها از لحاظ اغلب صفات مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری وجود دارد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که ژنوتیپ if1312 با بیشترین عملکرد دانه و ژنوتیپ های if1332 و if471 با بیشترین عملکرد علوفه خشک و ‌تر، بهترین عملکرد را دارند. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که سه مولفه اول 62.64 درصد از تغییرات کل را توجیه می نمایند. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای، ژنوتیپ‌های‌ if1307، if1872 وif471 که دارای عملکرد دانه و علوفه بیشتری نسبت به سایر ژنوتیپ ها بودند، در یک گروه قرار گرفتند. جهت برآورد همبستگی ژنتیکی و وراثت پذیری صفات مختلف در ژنوتیپ های خلر از روش reml استفاده شد. بیشترین وراثت پذیری (0.87) برای صفت تعداد دانه نارس و کمترین وراثت پذیری (0.10) برای صفت وزن خشک کل برآورد گردید. عملکرد دانه با عملکرد علوفه‌ تر همبستگی ژنتیکی مثبت و بالایی داشت و صفات بیوماس، درصد برگ و عملکرد علوفه خشک نیز همبستگی ژنتیکی مثبت و بالایی با عملکرد علوفه‌ تر نشان دادند. در مجموع، ژنوتیپ if1307 از نظر بیشتر صفات دارای تظاهر بهتری نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها بود و از نظر عملکرد علوفه‌ تر بین ژنوتیپ‌ها عملکرد قابل قبولی داشت.

Evaluation of Genetic Diversity and Estimation of Heritability and Genetic Correlation Using REML for Different Traits in Grass Pea (Lathyrus sativus L.) Genotypes

Plant breeding researches is based on genetic diversity and evaluation of genetic diversity is also one of the most important steps in introduction of new cultivars. In this study, genetic diversity of 25 grass pea genotypes was studied based on randomized complete block design with three replicates in Khorramabad (Iran). Analysis of variance showed significant differences among genotypes for most of traits. Mean comparison showed that genotype IF1312 with the highest grain yield and genotypes IF1332 and IF471 with the highest dry and fresh forage yield had the best yield. Principal component analysis showed that the first 3 factors explained 62.64% of total variance. Based on cluster analysis, genotypes IF1307, IF1872 and IF471 with the highest grain and forage yield are belonged to one cluster. REML method was used to estimate genetic correlation and heritability of different traits. The highest amount of heritability (0.87) was estimated for number of immature grains and the least heritability (0.10) was estimated for total dry weight. Grain yield had a high and positive genetic correlation with forage yield, and biomass, percentage of leaf and dry forage yield also had a high and positive genetic correlation with fresh forage yield. Totally, genotype IF1307 had the best performance for most of traits compared to the other genotypes and had an acceptable forage yield among genotypes.