|
|
تجزیه ژنتیکی پاسخ به تنش کمبود آب در صفات فیزیولوژیک در گندم
|
|
|
|
|
نویسنده
|
اسدی علی اکبر ,ولیزاده مصطفی ,محمدی ابوالقاسم ,خدارحمی منوچهر
|
منبع
|
پژوهش هاي ژنتيك گياهي - 1398 - دوره : 6 - شماره : 2 - صفحه:1 -20
|
چکیده
|
کمآبی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید در کشاورزی به ویژه در مناطق خشک و نیمهخشک بهحساب میآید و کمبود آب (بویژه در مراحل زایشی) به علت عدم بارش و یا توزیع نامناسب بارندگی از علل محدودکننده عملکرد به شمار میرود. در این پژوهش، تلاقی بین رقم gaspard (والد حساس به کمآبی) و لاین dn11 (والد متحمل) انجام شد. نسلهای f1، f2، f3، bc1 و bc2 حاصل، بههمراه والدین، در طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی، در شرایط آبیاری عادی و تنش کمبود آب انتهای فصل هرکدام در سه تکرار و دو سال متوالی کشت شدند. صفات فیزیولوژیک برای نمونه های تکبوته اندازهگیری شد. تجزیه واریانس وزنی داده ها نشان داد که تنش کمبود آب باعث کاهش معنیدار در مساحت برگ پرچم و کاهش غیرمعنی دار در هدایت روزنهای شده است. تجزیه میانگین نسل ها برای صفات شاخص کلروفیل با نتایج متفاوتی از لحاظ مدل های برازش داده شده رگرسیونی برای هر محیط همراه بود، ولی برای صفت ضریب هدایت روزنه نتایج تجزیه میانگین نسل ها در دو شرایط نرمال و تنش یکسان بود. علاوهبر اثرات افزایشی و غالبیت، اثرات متقابل اپیستازی نیز در وراثت کلیه صفات مورد بررسی نقش داشتند. بیشتر این اثرات متقابل از نوع اثرات مضاعف بود. در صفت مساحت برگ پرچم اثر افزایشی همراه با اثرات متقابل افزایشی × غالبیت و غالبیت × غالبیت در توارث نقش داشتند. در محتوای نسبی آب علاوهبر این اثرات، اثر غالبیت نیز در توارث نقش داشت. تجزیه واریانس نسلها نشان داد که عمل ژن برای صفت محتوای آب نسبی افزایشی، برای صفت مساحت برگ پرچم غالبیت و برای صفت ضریب هدایت روزنه (هر دو شرایط تنش و نرمال) فوقغالبیت بود. عمل ژن برای صفت شاخص کلروفیل در شرایط تنش فوقغالبیت و در شرایط نرمال افزایشی بود.
|
کلیدواژه
|
تنش کمبود آب، صفات فیزیولوژیک، گندم
|
آدرس
|
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زنجان, بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی, گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی, گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Genetic Analysis of Response to Water Deficit Stress Based on Physiological Traits in Wheat
|
|
|
Authors
|
Asadi Ali Akbar ,Valizadeh Mostafa ,Mohammadi Seyed Abolghasem ,Khodarahmi Manochehr
|
Abstract
|
Dehydration is the most important limiting factor in agricultural production in arid and semiarid regions, and water shortages (especially at the reproductive stages) due to lack of precipitation and unequal distribution are inappropriate for limiting the yield. In this research, cross between the Gasspard cultivar (dehydrated susceptible parent) and DN11 line (resistant parent) was performed. F1, F2, F3, BC1 and BC2 generations along with parents, were planted in a randomized complete blocks design with three replications in normal and water deficit conditions for two consecutive years. Physiological traits were measured for single plant samples. Weighted analysis of variance showed that water deficit stress caused significant decrease in flag leaf area and unsignificant decrease in stomatal conductance. Generation mean analysis for Chlorophyll index was accompanied by different results in terms of regression fitted models for each environment, but for stomatal conductance, the results of the generation mean analysis were the same in both environments. In addition to additive and dominant effects, epistatic interaction effects also played role in the inheritance of all studied traits. Most of these effects were doubleeffects. In flag leaf area, additive, additive × dominant and dominant × dominant effects were involved in inheritance. In water relative content, in addition to these effects, dominant effect was also involved in inheritance. Generations variance analysis showed that the gene action was additive for relative water content, dominant for flag leaf area and over dominant (in both conditions) for stomatal conductance. The gene action for Chlorophyll index under stress and normal conditions were over dominant and additive respectively.
|
Keywords
|
Water deficit condition ,Physiologic traits ,Wheat
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|