ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های انجیر با استفاده از نشانگرهای مولکولی rapd و issr

انجیر (.lficus carica ) یکی از مهم ترین گونه های میوه، متعلق به خانواده موراسه (moraceae) است و به‌طور گسترده ای در ایران گسترش یافته است. در این مطالعه، تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های انجیر که از شش منطقه مختلف استان ایلام جمع‌آوری شده بودند بر اساس نشانگرهای rapd و issr بررسی شد. در مجموع 73 و 29 آلل به ترتیب از 14 آغازگر rapd (با اندازه‌ 350 تا 2500 جفت باز) و 5 آغازگر issr (با اندازه‌ 150 تا 2500 جفت باز) به دست آمد. تعداد آلل‌های مشاهده شده برای آغازگرهای rapd از 1 (opa-03) تا 9 (opa-09 و ubc-429) با میانگین 5.21 آلل در هر مکان به‌دست آمد. هم‌چنین تعداد آلل‌های مشاهده شده برای آغازگر issr از 3 (ubc-807) تا 8 (ubc-810 و ubc-414) با میانگین 5.8 آلل در مکان ثبت شد. بیشترین و کمترین مقدار شاخص شانون (i) به‌ترتیب متعلق به آغازگرهای ubc-429 (2.18) و opa-03 (0.12) بود. ضریب همبستگی ژنتیکی جاکارد در بین ژنوتیپ‌ها بر اساس داده‌های rapd از 0.12 تا 0.73 و برای داده‌های issr از 0.07 تا 1 ثبت شد. تجزیه خوشه ای با روش upgma بر اساس داده های نشانگرهای rapd و issr، ژنوتیپ ها را در فاصله ژنتیکی 0.45، به شش گروه اصلی تقسیم کرد. نتایج کلی نشان داد تنوع ژنتیکی بالایی در بین ژنوتیپ‌های انجیر وجود دارد که در طبقه‌بندی، استفاده از منابع ژنتیکی و برنامه‌های به‌نژادی انجیر اهمیت دارد.

Evaluation of Genetic Diversity among Some Common Fig Using RAPD and ISSR Molecular Markers

The common fig (Ficus carica L.), one of the most important fruit species, belongs to Moraceae family and is widely distributed in Iran. In this study, genetic variations among some genotypes of common fig collected from six different regions of Ilam province (Iran) were evaluated based on RAPD and ISSR markers. A total of 73 and 29 alleles were produced by 14 RAPD (with their sizes ranging from 350 to 2500 bp) and 5 ISSR (with their sizes ranging from 150 to 1500 bp) primers, respectively. The number of observed alleles for RAPD primers ranged from 1 (OPA03) to 9 (OPA09 and UBC429), with an average of 5.21 alleles per locus. Also, the number of observed alleles for ISSR primers ranged from 3 (UBC807) to 8 (UBC810 and UBC414), with an average of 5.8 alleles per locus. The highest and lowest values of Shannon's information index (I) was observed in the UBC429 (2.18) and OPA03 (0.12) primers, respectively. The Jaccard's genetic similarity coefficient ranged from 0.12 to 0.73 among genotypes based on RAPD data, while for ISSR it was recorded from 0.07 to 1. Also, based on RAPD and ISSR data at a similarity coefficient of 0.45, the unweighted pair group method with arithmetic mean (UPGMA) cluster analysis divided the genotypes into six major groups. As a conclusion, there is a high genetic variability among fig genotypes, which is an important consideration for classification, utilization of germplasm resources and breeding programs of fig.