شناسایی نشانگرهای میکروساتلیت پیوسته با نواحی ژنومی دخیل در مقاومت به جدایه های عامل بیماری پوسیدگی اسکلروتینیایی یقه ساقه در آفتابگردان روغنی (helianthus annuus l.) در شرایط کنترل شده

آفتابگردان (.helianthus annuus l) یک محصول مهم زراعی می باشد که روغن آن ارزش غذایی و اقتصادی بالایی دارد. پوسیدگی پایه ی ساقه که توسط قارچ های sclerotinia sclerotiorum و s. minor ایجاد می شود، یکی از بیماری های مهم و مخرّب آفتابگردان است. استفاده از ارقام مقاوم به عنوان مهمترین و موثرترین روش برای کنترل بیماری در نظر گرفته می شود. در پژوهش حاضر، ارتباط و پیوستگی بین 30 جفت نشانگر ریزماهواره با مقاومت به سه جدایه s. sclerotiorum و سه جدایه s. minor در 100 لاین آفتابگردان با استفاده از نرم افزارهای structure و tassel مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس 30 جفت نشانگر ریزماهواره مورد استفاده در این مطالعه، ساختار ژنتیکی جمعیت به دو زیر جمعیت (2=k) تقسیم گردید که نتایج حاصل از رسم بارپلات نیز موید آن بود. در تجزیه ارتباط با استفاده از نرم افزار tassel از طریق دو روش glm و mlm ، به ترتیب 14 و 12 نشانگر ssr شناسایی شد که ارتباط معنی داری با نواحی ژنومی کنترل کننده مقاومت به بیماری داشتند و تغییرات قابل توجهی از صفت را توجیه نمودند. شناسایی نشانگرهای مشترک مانند نشانگر ors617 برای جدایه های m1 از گونه s.minor و j1 از گونه s.sclerotiorum می تواند ناشی از اثرات پلیوتروپی یا پیوستگی نواحی ژنومی دخیل در کنترل مقاومت به این جدایه ها باشد. به دلیل اینکه این نشانگرها گزینش همزمان مقاومت به چندین جدایه قارچی را امکان پذیر می سازد، در برنامه های به نژادی آفتابگردان جهت انتخاب به کمک نشانگر (mas) و تولید ارقام مقاوم به بیماری اهمیت اساسی دارد.

Identification of Microsatellite Markers Linked with Genomic Regions Involved in Resistance to Basal Stem Rot Disease Isolates in Oily Sunflower (Helianthus annuus L.) under Controlled Conditions

Sunflower (Helianthus annuus L.) is an important crop that its oil has nutritional and high economic value. Basal stem rot, caused by Sclerotinia sclerotiorum and S. minor, is one of the important and devastating disease of sunflower. The use of resistant cultivars is considered as the most important and effective method to control the disease. In this study, the reaction of 100 oily sunflower lines to three isolates of S. sclerotiorum and three isolates of S. minor was studied. Identification of gene loci associated with resistance to disease was done with markers produced with 30 SSR primers pairs. The results showed that some of sunflower genotypes had well resistant to Sclerotinia disease. Population structure analysis using Structure software identified 2 subpopulations (K=2). Association analysis using TASEEL software with general and mixed linear models (GLM and MLM) identified 14 and 12 loci, respectively that have significant association with resistant genes related to Sclerotinia. ORS617 locus was commonly related to genes associated with resistance to M1 from S. minor and J1 from S. sclerotiorum. The common markers are important in sunflower breeding programs making possible simultaneously selection for several traits and producing resistant cultivars to Sclerotinia disease.