بازسازی تجربی سفال نقش کنده معروف به نوع آقکند

بازسازی تجربی فناوری های تولید و ساخت اشیاء سفالین بر اساس سنت ها و فن شناسی باستانی آنها از حوزه های مطالعاتی علوم باستان شناختی و باستان شناسی تجربی است.تحقیق حاضر باهدف بازسازی فناوری ساخت سفال نقش کنده نوع آقکند به روش تجربی تحلیلی به بررسی سفال نقش کنده قرون میانی دوره اسلامی می پردازد. براساس مطالعات اسنادی -کتابخانه‌ای و تحلیلی بر مبنای مطالعه‌ برروی نمونه‌های بدست آمده ازسفال معروف به نوع آقکند برای پاسخگویی به سوالاتی ازجمله 1-فرآیند شکل گیری و تحولات سفال نقش کنده تا دوران اوج آن به چه صورت بوده است؟ 2-باتوجه به مطالعه نمونه هاودر رابطه بافرایند فنی سفال نقش کنده نوع آقکند چگونه می‌توان مراحل ساخت آن را احیا نمود؟ اقدام شده است. درهمین راستاتاریخچه و فنون سفال نقش کنده وتحولات آن درایران، مراحل ساخت سفال نقش‌کنده، با تاکید بر پانزده نمونه از سفال نوع آقکندصورت گرفته است. از آزمایش‌های تجربی جهت نمونه‌سازی و آزمون بدنه‌ی سفال و لعاب، براساس مشاهدات مجموعه سفال‌های آقکندوهمچنین تحلیل مطالعات در رابطه باروش ساخت و لعاب مصرفی استفاده شده است. در بخش بازسازی، مرحله‌ی ساخت مجدد بدنه، گلابه و لعاب‌ها مورد آزمایش و تحلیل قرارگرفته است. نتایج نشان دادبادر نظر گرفتن مواردی از قبیل هماهنگی بدنه رسی، هماهنگی گلابه سفید با لعاب رنگی و هماهنگی لعاب رنگی با پوشش لعاب شفاف بر بدنه وکنترل فرمول و مقادیرمواد، می‌توان لعاب موردنظر را بازسازی نمود.البته معیار اصلی بازسازی و پیروی از رنگ لعاب ها و فن ساخت بر اساس نمونه های تاریخی به دست آمده از سفال نقش کنده نوع آقکند بوده است.

experimental reconstruction of sgraffito pottery known as aqkand type

the study of iranian pottery, which combines various traditional techniques and skills from all parts of iran over several thousand years of history and is based onindigenous raw materials, requires accurate study methods for recreation and revitalization. like many other construction methods, the carving technique hasundergone stages in its evolutionary path. its history dates back to engraving on the moist but not completely dried clay body of pottery.engraving on the surface of pottery was one of the early and common methodsdeveloped by muslim potters in the middle ages. this method was expanded in different ways, including carving thin lines on the surface of pottery and sometimes on objects, as well as shaving slip and clay. the final result was an elegant and intricate surface, particularly in the case of utensils where engraving was used to emphasize color contrast and make the patterns more prominent. the first technique was referred to as sgraffito in ancient texts (grobeh, 1384: 101)the present research focuses on the historical and theoretical foundations of carved pottery and aims to address the following questions:1. what was the process of formation and evolution of carved pottery leading up to its peak period? 2. based on the study of aqhkand-type engraved pottery samples, how can themanufacturing process be technologically recreated?