نقش دالان‌های جریان باد در ارتقاء تاب‌آوری در شهرهای کهن کویری (مطالعه موردی: شهر یزد)

غفلت از شاخص‌های بنیادین اکولوژیک شهری منجر کاهش تاب‌آوری در برابر تغییر شرایط محیطی می‌شود. سیستم‌های اجتماعی-اکولوژیک کهن نتایج چندین هزاره مداخلات درسیمای سرزمین و ذخیره‌گاهی ارزشمند از تجربیات موفق و ناموفق است که می‌تواند به عنوان محرک یا بازدارنده تصمیمات در فرایندهای برنامه‌ریزی آتی عمل نماید. هدف مطالعه حاضر استنتاج اصول و قواعد عقلانیت اکولوژیک حاکم بردالان‌های جریان باد و ارائه راهبردهای ساختاری-عملکردی در شبکه‎های اکولوژیک شهرهای کهن کویری (شهر یزد به عنوان مورد مطالعاتی) به منظور ارتقاء تاب‌آوری است. روش تحقیق بر مبنای تحلیل محتوای ادبیات موضوع، به بازبینی اهمیت دالان‌های اکولوژیک در ارتقاء تاب‌آوری شهری، استنتاج اصول عقلانیت اکولوژیک می‌پردازد و سپس با تحلیلی اکتشافی، اصول و قواعد عقلانیت اکولوژیک حاکم بر شبکه‌های دالانی جریان باد در شهر یزد، در سه مقیاس کلان (شهری-فراشهری)، میانی (محله‌ای) و خرد (بناهای ساختمانی) بازشناسی می‌شود. نتایج مطالعه حاکی از آن است که الگوهای ساختاری-عملکردی، موقعیت قرارگیری و جهت گیری، تناسبات و نظم هندسی، اتصالات و ارتباطات، جنس و رنگ مصالح، تنوع ساختاری-عملکردی و ترکیب ساختاری-عملکردی در دالان‌های جریان باد و راهبردهای بازآفرینی ساختاری-عملکردی مبتنی بر عقلانیت اکولوژیک در شبکه‌های دسترسی و دالان‌های شهری از اهمیت قابل توجهی در ایجاد شبکه‌های اکولوژیک و ارتقاء تاب‌آوری برخوردار است.

role of wind flow corridors in promoting resilience in ancient desert cities (case study: city of yazd)

neglecting basic urban ecological indicators leads to a reduction in resilience to changing environmental conditions. ancient socio-ecological systems are the result of several millennia of interventions in the landscape and a valuable repository of successful and unsuccessful experiences that can act as a stimulus or deterrent to decisions in future planning processes. this study aims to deduce the ecological wisdom principles and rules governing wind flow corridors and to present structural-functional strategies in the ecological networks of ancient desert cities (yazd as a case study) to promote resilience. the research method based on the analysis of the content reviews the importance of ecological corridors in promoting urban resilience, deduces the ecological wisdom principles, recognizes the ecological wisdom principles and rules governing wind flow networks with exploratory analysis in the city of yazd, in three scales: macro (urban-suburban), mezzo (neighborhood) and micro (building). the results indicate that structural-functional patterns, positioning and orientation, proportions and geometric order, connections, texture, and color of construction materials, structural-functional diversity, and structural-functional composition in wind flow corridors and regeneration strategies based on ecological wisdom in access networks and urban corridors are important in creating ecological networks and promoting urban resilience.