سد سبز: همیاری سنتی بومزاد و سازگار با توسعه مطالعه موردی ایجاد آب‌گیر بر رودخانه خورخوره سقز

انسان برای به دست آوردن آب و کنترل آن راه‌هایی مختلفی را آزموده است. یکی از این راه‌ها درست کردن سد و آب‌گیر بوده است. یکی از این نوع سدهایی که در منطقه سقز برای کنترل آب رودخانه‌ها در فصل بهار تا پاییز استفاده می‌شد سدسازی با نوعی سازه چوبی بانام ولیر بود. هدف این تحقیق دلایل، شیوه ساخت و به‌کارگیری ولیر برای کنترل و هدایت آب‌های رودخانه بود. این تحقیقدر چارچوب یک گزارش موردی قابل دسته‌بندی است. روش تحقیق تجربه زیسته محقق و انجام مصاحبه با مردان روستای سیف‌آباد در شهرستان سقز بوده است. اطلاعات به‌دست ‌آمده نشان می‌دهد که مردم روستا هرسال در فصل بهار این سدها را با چوب و شاخ و برگ درختان می‌ساختند. سدها آب را از طریق یک جوی بزرگ به‌سوی مزارع یونجه و سیب‌زمینی هدایت می‌کردند. این سدها در فصل پاییز و با آمدن سیلاب‌های پاییزی خراب‌ شده  و بدون آنکه به محیط‌زیست آسیبی برسانند از مسیر رودخانه کنار می‌رفتند. اکنون این نوع سد از بین رفته است و عوارضی بر جای نهاده است. بازاندیشی در مدرنیته تحمیلی، بازگشت به اخلاق و دگرخواهی یکی از راه‌های پیشنهادی این پژوهش است.

Green Dam: Traditional Ecosystem and Compatible with Development, Case Study of Establishment of a Catchment on the Khor Khoreh River in Saqez

Human beingstry to control water by examining many ways and methods. One of them has been building dam. Relying on their skills and facilities the people of every region have been building dams. One of these dams that was used in Saqez region to control the water of rivers in spring to autumn was the construction of a dam with a kind of wooden structure called Wlyr. The purpose of this study is how people make Wlyr and what the functions of Wlyrdam are. In fact, this researchwas a case study. Data were collected by an observation and interview with people in Seifabad village in region. The data showed that the people have been building the dam in every spring with foliage and grass and wood. The dam conducts the water through the creeks to irrigate potato and alfalfa and the like. This damwas destroyed by flood in every autumn. Now a day, this construct ruined and displaced by water pump and pollution of environment. Rethinking in imposed modernity, returning to ethics and altruism is one of the suggested ways of the research.