کیفیت زندگی و عوامل مرتبط با آن در خانواده‏های دارای بیمار روانی

زمینه و هدف: خانواده بیماران روانی با قبول مسئولیت مراقبت از بیماران خود معمولاً تنیدگی روانی، افسردگی، اضطراب و مشکلات ارتباطات اجتماعی را تجربه می کنند که ممکن است با تاثیراتی بر کیفیت زندگی آنان همراه شود و کنترل این اثرات نیازمند شناسایی عوامل مرتبط با آن می باشد. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین کیفیت زندگی و عوامل مرتبط با آن در خانواده های دارای بیماران مبتلا به اختلالات روانی در شهر رشت انجام شد.روش کار: این پژوهش توصیفی مقطعی بر روی 242 خانواده دارای بیمار روانی (منسوبین درجه یک بیمار) دارای پرونده در مرکز روانپزشکی شفای رشت انجام شد. نمونه های مطالعه به روش تدریجی (آغاز نمونه گیری از زمان خاصی یعنی 1/6/1392 تا زمان تکمیل حجم نمونه 1/10/1392) انتخاب شدند. داده ها به روش مصاحبه و با استفاده از ابزاری 2 بخشی شامل پرسشنامه کیفیت زندگی استاندارد شده اروپایی مشتمل بر اطلاعات فردی و پرسشنامه کیفیت زندگی و پرسشنامه ترکیبی انزوای اجتماعی جمع آوری گردید. نمره بالاتر در این ابزارها نشانگر کیفیت زندگی ضعیف تر است. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی، آنوا و رگرسیون خطی چندگانه رو به عقب) در spss نسخه 19 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نمونه های پژوهش را 152 زن (8/62%) و 90 مرد (2/730%) تشکیل می داد که 92 نفر (38%) آنان در گروه سنی 5540 بودند. میانگین و انحراف معیار نمره کل کیفیت زندگی 4/4 ± 4/52 (با محدوده نمرات 0 تا 63)بود. ارتباط معناداری بین کیفیت زندگی ضعیفتر و جنسیت زن (001/0=p)، شغل خانه داری (003/0=p) و انزوای اجتماعی (02/0=p) دیده شد. در نهایت آزمون رگرسیون نشانگر توان پیش بینی کنندگی جنسیت زن با 5/34 درصد واریانس در کیفیت زندگی نمونه ها بود. نتیجه گیری:کیفیت زندگی ضعیفتر در زنان نشانگر نیاز به توجه بیشتر بر مداخلات مراقبتی درمانی و حمایت های اجتماعی ارتقادهنده رفاه و کیفیت زندگی در این گروه از مراقبین است.

Quality of Life and Its Associated Factors among Mental Patients` Families

Background objectives:Mental patient rsquo;s family usually experience emotional stress, depression, anxiety and social relationship problems by accepting the caring responsibility for their patient that could effect on their quality of life. So present study was conducted with the aim of determining the quality of life and its associated factors in families of mental patients` in Rasht.Methods:This crosssectional and descriptive study was conducted on 242 families (first degree relatives) of mental patients referring to Shafa psychiatric center of Rasht by convenience sampling method during 2013. Data were gathered by interview and using 2part tool consisting European Quality of Life Scale (EQLS) including quality of life questionnaire and combined questionnaire for social isolation. Higher score in these questionnaires were indicated poor quality of life. Collected data were analyzed using descriptive and analytic statistics (Pearson correlation coefficient, ANOVA, t test and logistic regression model, back ward) in SPSS (v.19).Results: The sample contained 152 female (62.8%) and 90 male (37.2%) and 92 persons (38%) were in the age group of 4055 years. Mean and standard deviation of total quality of life score was 52.4 ±; 4.4 (with the range of 063). There was a significant relationship between poor quality of life and female sex (p=0.001), also between housekeeper job (p=0.003) and higher social isolation (p=0.02). Finally, regression test showed that female gender with 34.5 percent variance can predict the sample rsquo;s quality of life.Conclusion: Poor quality of life in females indicates the need for more attention on therapeuticcaring interventions and social supports to improve the wellbeing of this care giving group.