مقایسه اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری با درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان و کارکردهای اجرایی در افراد مبتلا به وسواس فکری- عملی

زمینه و هدف: وسواس فکری عملی یکی از اختلالات جدی روانشناختی است که می تواند عملکرد طبیعی فرد را با مشکل مواجه کرده و لازم است مورد توجه و درمان قرار گیرد. هدف این مطالعه، مقایسه اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری و درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان و کارکردهای اجرایی در افراد مبتلا به وسواس فکری- عملی بود. روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل 42 بیمار مبتلا به اختلال وسواس فکری- عملی شهرستان کرج در سال 1400 بود که به صورت تصادفی در سه گروه درمان فعال سازی رفتاری، درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی و گروه کنترل جایگزین شدند. از پرسشنامه‌های تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2006) و کارکردهای اجرایی نجاتی (2013) برای اندازه گیری اثربخشی درمان‫ها استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چندمتغیره و نرم‫افزار spss-18 انجام گردید. یافته ها: بین اثربخشی درمان فعال‌سازی رفتاری و درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر راهبردهای تنظیم شناختی سازش یافته هیجان، تفاوت آماری معناداری وجود داشت (f=57.71, p=0.001)، اما این دو روش درمانی بر بهبود کارکردهای اجرایی بیماران تاثیرگذار نبود. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که درمان مبتنی بر فعال سازی رفتاری و شناختی- رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی می‫تواند باعث افزایش راهبردهای شناختی سازش یافته در افراد مبتلا به وسواس فکری- عملی شود، اما بر کارکردهای اجرایی بیماران مبتلا به وسواس فکری- عملی موثر نیست. بنابراین از طریق این دو روش درمانی می‫توان به افزایش تنظیم شناختی در بیماران مبتلا به وسواس فکری- عملی کمک کرد. 

comparing the effectiveness of behavioral activation therapy with cognitive-behavioral therapy based on mindfulness on cognitive regulation of emotion and executive functions in people with obsessive-compulsive disorder

background & aim: obsessive-compulsive disorder is one of the serious psychological disorders that can hinder the normal functioning of the affected person, so it should be treated. the purpose of this study was to compare the effectiveness of behavioral activation therapy and cognitive-behavioral therapy based on mindfulness on cognitive regulation of emotion and executive functions in people with obsessive-compulsive disorder.methods: this semi-experimental study was a pretest-posttest design with a control group. the statistical population included 42 patients suffering from obsessive-compulsive disorder in karaj city in 2022. the sample randomly assigned to three groups: behavioral activation therapy, cognitive-behavioral therapy based on mindfulness, and a control group. garnevsky et al.’s (2006) and najati’s (2013) executive function questionnaires were used to measure the effectiveness of treatments. descriptive statistics and multivariate covariance analysis were used for data analysis using spss-18 software. results: there is a statistically significant difference between the effectiveness of behavioral activation therapy and cognitive-behavioral therapy based on mindfulness on cognitive regulation strategies adapted to emotions (f=57.71, p=0.001), but these two treatment methods improve the executive functions of patients. it has not been effective.conclusion: it can be claimed that the treatment based on behavioral and cognitive-behavioral activation based on mindfulness has been able to increase adapted cognitive strategies in people suffering from obsessive-compulsive disorder, but it has not been effective on the executive functions of patients with obsessive-compulsive disorder. therefore, through these two treatments, it is possible to increase cognitive regulation in patients with obsessive-compulsive disorder