اثربخشی رفتاردرمانی عقلانی-هیجانی به شیوه گروهی بر عملکرد خانواده، طرحواره ‫های ناسازگار و دلزدگی زناشویی در زوجین

زمینه و هدف: رفتاردرمانی عقلانی-هیجانی یکی از رویکردهای مبتنی بر بازسازی شناختی در درمان ناسازگاری زناشویی می باشد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی رفتاردرمانی عقلانی هیجانی به شیوه گروهی بر عملکرد خانواده، طرحواره‫های ناسازگاری و دلزدگی زناشویی زوجین شهر تبریز بود.روش کار: این پژوهش به صورت نیمه تجربی بود که در آن از طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه پژوهش شامل تمامی زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی زندگی سبز شهر تبریز در سال 1397 بودند. ابتدا از 200 زوج به صورت در دسترس، آزمون عملکرد خانواده مک مستر، طرحواره ناسازگاری یانگ و دلزدگی زناشویی به عمل آمد و از بین آنها 30 نفر (حجم نمونه بر اساس حداقل حجم نمونه در مطالعات آزمایشی انتخاب شد) که طبق معیار نقطه برش در سطح نامطلوبی قرار داشتند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمون و کنترل قرار گرفتند. مداخله مبتنی بر آموزش رفتاردرمانی عقلانی هیجانی طی 12 جلسه 90 دقیقه ای، هر هفته یک جلسه اجرا و پس آزمون در هر دو گروه اجرا گردید. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس (ancova) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که بین میانگین نمره های پس آزمون گروه های آزمون و کنترل در عملکرد خانواده و دلزدگی زناشویی، تفاوت معنی‫داری وجود داشت (p<0/05)، در حالی که تفاوت میانگین نمرات پس آزمون گروه های آزمون و کنترل در طرحواره های ناسازگاری از نظر آماری، معنی دار نبود.نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت رویکرد رفتاردرمانی عقلانی هیجانی بر بهبود عملکرد خانواده و دلزدگی زناشویی، استفاده از این روش آموزشی در برنامه ریزی اقدامات بهداشت روانی برای زوجین ناسازگار توصیه می شود.

The Effectiveness of Groupbased Rational Emotional Behavioral Therapy on Family Function, Incompatible Schemas, and Couple Burnout in Couples

Background & Aim: Rationalemotive behavior therapy (REBT) is one of the approaches based on cognitive reconstruction in the treatment of marital maladjustment. The purpose of the present study was to investigate the effect of groupbased REBT on family function, Incompatible schemas, and couple burnout in Tabriz city.Methods: This is a semi experimental study in which pretestposttest design with control group was used. The research population consisted of all couples referring to Tabriz's Green Life Counseling and Psychological Services Center in 2018. Among them, 30 subjects who were classified according to the cutoff criteria were selected randomly in two groups of 15 subjects and tested. The intervention based on REBT training was performed in 12 sessions of 90 minutes, one session per week and a week after the end of the sessions; McMaster's family practice test, Yang's incomplete maladaptive short form and marital maladaptive schemas were performed on the two groups before and after the intervention. Data were analyzed using ANCOVA covariance analysis.Results: Data analysis showed that there was a significant difference between the mean of post test scores of the experimental and control groups in family function and couple burnout (p<0.01), but there was no significant difference between the mean scores of the experimental and control groups in maladaptive schemas (p<0.01).Conclusion: Considering the positive effect of REBT approach on improving family function and couple burnout, it is recommended to use this educational method in planning mental health measures for maladapted couples.