تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر سازه‌های الگوی اعتقاد بهداشتی بر انجام پاپ اسمیر در شهر یزد

زمینه و هدف: سرطان دهانه رحم، دومین سرطان شایع در زنان می‫باشد و علیرغم قابل پیشگیری بودن آن، سالانه در دنیا تعداد زیادی از زنان در اثر ابتلا به آن جان خود را از دست می‫دهند. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر انجام پاپ اسمیر در زنان شهر یزد انجام گرفت.روش کار: پژوهش حاضر، یک مطالعه نیمه تجربی بود که در سال 93 روی 87 زن ازدواج کرده مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر یزد انجام شد. نمونه گیری به روش خوشه ای چند مرحله ای بود که طی آن، چهار مرکز از بین مراکز بهداشتی درمانی شهر یزد انتخاب و در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. از یک پرسشنامه محقق ساخته جهت جمع آوری داده ها استفاده شد. دو جلسه آموزشی به روش سخنرانی و بحث گروهی در مورد سرطان دهانه رحم، عواقب جدی بیماری، نحوه انجام پاپ اسمیر و منافع آن، اجرا شد. هر دو گروه قبل و دو ماه پس از مداخله، مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از نرم افزار spss-20 و آزمون‫های آماری توصیفی، تی مستقل و تی زوجی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: براساس نتایج، قبل از مداخله تفاوت معناداری در میانگین نمره سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی، در گروه آزمون و کنترل وجود نداشت. پس از مداخله، میانگین نمره حساسیت درک شده (0/001>p)، شدت درک شده (0/001>p)، راهنما برای عمل (0/002=p) و آگاهی (0/008=p) در گروه آزمون نسبت به قبل افزایش یافت، در حالی که نمره موانع درک شده، کاهش معنی‫داری را نشان داد (0/001>p). در رابطه با رفتار شرکت کنندگان، 63/8 درصد (30 نفر) از افراد گروه آزمون پس از مداخله، تست پاپ اسمیر انجام دادند در حالی که این میزان در گروه کنترل، فقط 2/8 درصد (1 نفر) بود (0/05>p).نتیجه گیری: نتایج مطالعه، کارایی الگوی اعتقاد بهداشتی را در انجام پاپ اسمیر در زنان شهر یزد نشان داد. لذا طراحی و اجرای مداخلات آموزشی براساس این الگو منجر به بهبود عملکرد زنان در انجام پاپ اسمیر می‫گردد.

The Effect of Educational Intervention Based on Health Belief Model Constructs on Performing Pap smear in Yazd

Background & aim: Cervical cancer is the second most common cancer after breast cancer in women, despite being preventable, a large number of women lose their lives as a result of this disease every year. This study aimed to determine the effect of the educational intervention based on Health Belief Model on performing Pap smear in 2065 years old women in Yazd.Methods: This study was a quasiexperimental in 2014. The study population included women who referred to health centers in Yazd, among them, 87 women were selected using randomized cluster sampling and divided into case and control groups. Data collection tool was the questionnaire. Two training sessions were performed by means of lectures and group discussions on overviews of cancer, cervical cancer; the serious consequences of the disease, and Pop Smear; its procedures and benefits. Both groups were evaluated before and two months after intervention. Data were analyzed using SPSS software version 20 and statistical independent ttest and pairwise ttest.Results: The results showed that before the intervention, there was no significant difference between the mean score of the model constructs in control and experimental groups. After intervention, the mean scores of perceived susceptibility (p<0.001), perceived intensity (p<0.001) and cues to action (p=0.002) and awareness (p=0.008) showed a significant increase in the experimental group comparing to before intervention, while perceived barriers score (p<0.001) was decreased. Relating to behavior, 63.8 percent (30 persons) performed Pap smear test after intervention while this percentage was 2.8% (1 person) in the control group.Conclusion: The results of the study showed the efficiency of the health belief model on performing Pap smear test in women in Yazd. Based on this model, designing and implementing educational interventions improve the Pap smear performance in women.