فشار برزخی از نگاه حدیث

در احادیث معصومین علیهم‌السلام با عناوینی همچون ضعطه القبر (که در فارسی به فشار قبر ترجمه می‌شود)، عذاب القبر، ضیق القبر و یا ضمه (فشار) برخورد می‌شود که همه این الفاظ به نوعی رنج، سختی، تنگی و عدم آسایش، آرامش و راحتی را بیان می‌کند و همه به قبر منتسب شده است. همچنین بیانات این بزرگواران خبر از وجود سختی‌های دیگری نیز پس از مرگ می‌دهد که البته تحت عناوین بالا نیستند و به قبر هم منتسب نشده‌اند. بررسی برخی جزئیات مربوط به این وقایع از جمله صور مختلف آنها، عوامل ایجاد کننده و اینکه شامل حال چه کسانی می‌شوند مواردی است که مقاله حاضر قصد بیان و بررسی آنها را دارد.