>
Fa   |   Ar   |   En
   وظیفه‌گرایی و غایت‌گرایی اخلاقی در نهج البلاغه  
   
نویسنده حاجی جعفری علی
منبع حديث و انديشه - 1403 - شماره : 37 - صفحه:117 -149
چکیده    وﻇ ﯿﻔﻪﮔﺮاﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی اﻧﺠﺎم ﮐﺎرﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس اﺻﻮل و ﻗﻮاﻋﺪ اﺧﻼﻗ ﯽ، ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ آنﻫﺎﺳﺖ. در ﻏﺎﯾﺖﮔﺮاﯾﯽ ﯾﺎ ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﺮاﯾﯽ، ارزش ﯾﮏ ﻋﻤﻞ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ آن ﺳﻨﺠﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻮﺻﯿﻒ و ﺗﺤﻠﯿﻞ آﻣﻮزه ﻫﺎی ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﻪ ﺑﻪ ﺗﺒﯿﯿﻦ دو روﯾﮑﺮد اﺻﻠﯽ اﺧﻼق ﯾﻌﻨﯽ »وﻇ ﯿﻔﻪﮔﺮاﯾﯽ« و »ﻏﺎﯾﺖﮔﺮاﯾﯽ« در ﻧﻬﺞاﻟﺒﻼﻏﻪ ﻣﯽﭘﺮدازد . ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﻬﺞاﻟﺒﻼﻏﻪ، ﻫﺮ دو روﯾﮑﺮد وﻇ ﯿﻔﻪﮔﺮاﯾﯽ و ﻏﺎﯾﺖﮔﺮاﯾﯽ را در ﮐﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار داده اﺳﺖ. اﻣﺎم ﻋﻠﯽ ﺑﺎ ﺗﺒﯿﯿﻦ اﺻﻮل اﺧﻼﻗﯽ و ﺗﺄﮐ ﯿﺪ ﺑﺮ ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻋﻤﺎل، اﻟﮕﻮ ﯾﯽ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮ ای زﻧﺪﮔ ﯽ اﺧﻼﻗﯽ اراﺋﻪ ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ راﻫﮕﺸﺎی اﻧﺴﺎنﻫﺎ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی اﺧﻼﻗﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﻓﻬﻢ ﺻﺤﯿﺢ از آﻣﻮزهﻫﺎی ﻧﻬﺞاﻟﺒﻼﻏﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺒﺎﻧﯽ اﺧﻼﻗ ﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺗﻘﻮ ﯾﺖ و راﻫﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮ ای اﯾﺠﺎد ﺗﻌﺎدل ﺑﯿﻦ وﻇﺎﯾﻒ ﻓﺮد ی و ﻧﺘﺎﯾﺞ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اراﺋﻪ ﮐﻨﺪ.
کلیدواژه نهج البلاغه، اخلاق، اخلاق هنجاری، وظیفه‌گرایی، غایت‌گرایی
آدرس دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام, ایران
پست الکترونیکی alihajijafari110@gmail.com
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved