نقش تلاش در نظام روزی رسانی

خداوند متعال در عالم تکوین، همچنان که مدت عمر هر انسانی را معین نموده، میزان روزی آن‌ها را نیز مشخص و معین نموده است. اما خداوند، روزی را به دو صورت مقدر نموده است، علاوه بر صورت اول یعنی «رزق مقدر مقطوع» که بدون تلاش به انسان خواهدرسید صورت دیگری از روزی بوده که منوط به تلاش انسان بوده که از آن به «رزق مقدر مشروط» نام ‌برده می‌شود و البته تنها راه رسیدن به این نوع از روزی، اجمال در طلب یا تلاش متعادل است و برخلاف آنچه که تصور می‌شود، تلاش بیش‌ازاندازه، مکر و حیله و نیز راه‌های حرام، تاثیری در افزایش رزق نداشته و آنچه که سبب افزایش روزی می‌شود، شیوه‌هایی است که در احادیث بیان‌شده که آن‌هم مربوط به فضل و بخشش خداوند و مازاد بر دو قسم مذکور است که «رزق مفضول» نامیده شده است.