تحلیل مضمون شیوة برخورد با لغزش کارگزار در نهج‌البلاغه

نفی فساد و مبارزه با آن لازمة تحقق عدالت است. حکومت علوی، مظهر حکومت عدلی است که در آن جایی برای مسامحه در برابر لغزش و فساد وجود ندارد. امیرالمومنین علی‌بن ابیطالب علیه‌السلام در مقام رهبر جامعة اسلامی، بر رعایت عدالت در کارگزاران خود نظارت داشتند و در برابر لغزش آن‌ها بی‌تفاوت نبودند. ایشان در ابتدا با درنظر گرفتن تدابیری، از خطا و فساد کارگزار پیشگیری می‌کردند؛ اما درصورت ارتکاب خطا و لغزش، با وی برخورد می‌کردند. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با تحلیل مضمون نامه‌های نهج‌البلاغه خطاب به کارگزاران، به بررسی شیوة برخورد آن حضرت با کارگزارانی که از مسیر عدالت می‌لغزیدند، بپردازد. بر این اساس مضمون فراگیر شیوة برخورد با لغزش کارگزار در بخش نامه‌های نهج‌البلاغه، از سه مضمون سازمان‌دهندة اعتراض، ارشاد و عاقبت سوء تشکیل شده است که هر یک از مضامین پایه‌ برخوردارند؛ ازجمله: امر به تقوا و آخرت گرایی، بیان وظیفه و مسئولیت، خسران اخروی و دنیوی.