گونه‌شناسی روایات معمربن‌راشد در منابع ‌شیعی

درباره وجود شخصیتی به نام سلیم بن قیس و انتساب کتابی حدیثی به وی، اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد؛ برخی، کتاب حدیثی منسوب به وی را ساختگی و برخی دیگر واقعی دانسته اند. پژوهش حاضر برای بررسی ابعاد مختلف این کتاب، از جمله اسناد اصلی نسخه‌های خطی کتاب های سلیم انجام شده است که از معمر بن راشد نقل شده اند تا ارتباط وی با کتاب سلیم روشن شود. در این بررسی مشخص شد که حدود نیمی از روایات معمر در فضایل اهل بیت در منابعی وجود دارند که از نظر اصالت یا انتساب به مولف یا زمان تالیف مخدوشند. هم چنین (جدای از احادیث جعلی سلیم در کتاب الغیبه نعمانی که پس از تالیف به آن افزوده شده اند)، هیچ حدیثی از معمر به نقل از سلیم در منابع شیعه و سنی و هیچ حدیثی نیز از معمر به نقل از ابان بن ابی‌عیاش (تنها راوی کتاب سلیم) در منابع شیعی، وجود ندارد. بنابراین، با توجه به اینکه ابان، معمر و عبدالرزاق بن همام (راویان اسناد کتاب سلیم)، همگی از راویان عامه هستند؛ به نظر می‌رسد که اسناد معمر برای احادیث کتاب کنونی منسوب به سلیم، ساختگی باشند.