اعتبارسنجی حدیث «معرفت به نورانیّت» با نگاه به میراث حدیثی غالیان و امامیان
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
خوروش امیرحسن
|
|
منبع
|
حديث و انديشه - 1402 - شماره : 36 - صفحه:79 -112
|
|
چکیده
|
حدیث «معرفت به نورانیّت» روایتی است طولانی از سخنان امیرالمومنین (ع) با سلمان و ابوذر که در آن به لزوم شناخت ظهور نورانی ایشان اشاره شده است. در این حدیث، مضامینی چون تناسخ اهل بیت(علیهم السلام] در کالبدهای گوناگون و نیز نقش‌آفرینی امیرالمومنین(ع) در رویدادهایی مانند: حمل نوح(ع) بر کشتی، بیرون کشیدن ابراهیم(ع) از آتش، عبوردادن موسی(ع) از دریا و نجات یونس(ع) از شکم ماهی دیده می‌شود. این روایت برای نخستین بار در مناقب علوی (5-6ق) آمده و از قرن یازدهم تاکنون مورد اعتنای عالمان بسیاری قرار گرفته و چندین شرح بر آن نوشته شده است. در دوره معاصر نیز مضامین این حدیث از سوی برخی شیعیان، صحیح و عالی خوانده شده است. این در حالی است که برخی چون محمدباقر مجلسی، سند آن را ضعیف و مضامینش را غریب دانسته‌اند. درون‌مایه‌هایی چنان بحث‌برانگیز و رویکردهایی چنین متفاوت، اهمیّت اعتبارسنجی متنی و سندی این حدیث را آشکار می‌سازد. با توجّه به شناخته‌شده‌بودن برخی از اصطلاحات و مضامین این روایت در میراث غلاتِ خَطّابی و غرابت آن‌ها در میراث حدیثی امامیّه به نظر می‌رسد این حدیث در پیوند با غالیان خطّابی پدید آمده باشد.
|
|
کلیدواژه
|
حدیث معرفت به نورانیّت، اعتبارسنجی، مناقب علوی، نصیریّه، غلوّ
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران، دانشکدگان فارابی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
khorvashamirhasan@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|