امکان سنجی تشخیص زمان فحلی گاو مبتنی بر شیر با استفاده از سامانه بینی الکترونیک

فحل ‌یابی دقیق یکی از مهم ترین چالش‌ها برای موفقیت در صنعت دامپروری است. در حال حاضر در اکثر مناطق دنیا فحل‌یابی به روش مشاهده ای انجام می‌شود که از بهره‌وری پایینی برخوردار و باعث ضرر و زیان زیادی به این صنعت شده است. در بین روش‌هایی که به‌صورت خودکار استفاده می‌شوند، می‌توان بینی الکترونیکی را به خاطر مزایایی همچون سرعت بالا، هزینه عملیاتی پایین و هزینه ساخت کم، برای تشخیص فحلی دام از بوی شیرش به کار برد. در این پژوهش از یک سامانه بینی الکترونیکی متشکل از 7 حسگر نیمه‌هادی اکسید فلزی (mos) برای تشخیص و پیش‌بینی زمان رخداد فحلی استفاده شد. از شیر 34 راس گاو غیر آبستن به مدت 30 روز در ایستگاه تحقیقاتی دامپروری گروه علوم دامی دانشگاه تهران نمونه گیری شد و نمونه ها همان ‌روز مورد آزمایش قرار گرفتند. در دوره آزمایش، 26 راس از گاو‌ها نشانه‌های فحلی را از خود بروز دادند و لذا برای بررسی در نظر قرار گرفتند. این سامانه به همراه روش‌های تشخیص الگو همچون تحلیل مولفه‌های اصلی(pca)، تحلیل تفکیک خطی(lda) و شبکه عصبی مصنوعی (ann) توسعه داده شد. ابتدا بردار ویژگی‌ها از سیگنال پاسخ حسگرها استخراج و پس از مرتب سازی و طبقه‌بندی به عنوان ورودی روش‌های تشخیص الگو به کار گرفته شدند. دقت طبقه بندی چهار مرحله در چرخه فحلی گاو توسط روش های تحلیل تفکیک خطی 86.33% و شبکه عصبی مصنوعی 91.80% به‌ دست آمد. نتایج به خوبی نشان داد سامانه بینی الکترونیکی روشی کارآمد و سریع برای طبقه بندی و جداسازی مراحل مختلف چرخه فحلی به ویژه مرحله ایستای فحلی است.