بررسی تاثیر روش ‏های کشت مستقیم و عمق کشت بر روی شاخص ‏های یکنواختی استقرار بذر و برخی شاخص ‏های زراعی در کشت گندم دیم

به منظور بررسی تاثیر روش کشت مستقیم گندم در میزان بقایای متفاوت و عمق کاشت متغیر در شرایط دیم، آزمایشی در سال‏های زراعی 97-96 و 99-98 به صورت کرت خورد شده، در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش کرت‏های اصلی میزان بقایای گیاهی (1- حفظ بقایای ایستاده و انتقال بقایای خارج شده از انتهای کمباین به بیرون از مزرعه و 2- حفظ تمام بقایا در مزرعه، کرت فرعی نوع شیاربازکن دستگاه کشت مستقیم (1- بیلچه‌ای باریک، 2- بیلچه‏ای پهن و 3- دیسکی) و کرت فرعی عمق کشت (6-4 سانتی‏متر و 8-6 سانتی‏متر) در نظر گرفته شد. در این تحقیق از کارنده‏های کشت مستقیم رایج مورد استفاده در استان مرکزی (ماشین برزگر همدان، جیران صنعت آریا و تاکا) جهت کشت گندم دیم استفاده شد. روش خاک‌ورزی و کاشت مرسوم در استان نیز به عنوان شاهد در هر کرت فرعی درنظر گرفته شد. ضریب یکنواختی عمق کاشت، ضریب یکنواختی توزیع افقی بذر، شاخص برگردانی خاک، درصد سبزشدن مزرعه و عملکرد محصول اندازه‏گیری شدند. نتایج نشان داد که تاثیر نوع شیاربازکن و عمق کاشت بر عملکرد در سطح آماری 5% معنی‏دار است. اثر میزان بقایا در دو سال کشت بر عملکرد و صفات اندازه‏گیری شده معنی‏دار نشد و نشان می‏دهد که نحوه اثر آن یکسان بوده است. روش کشت مستقیم عملکرد پایین‏تری را نشان داد در حالی‏که روش کشت مرسوم با دستگاه عمیق کار بیشترین عملکرد را داشت. ضریب یکنواختی توزیع عمودی بذر در سطح آماری 1% معنی‏دار ونشان دهنده آن است که نوع شیار بازکن در عمق قرارگیری بذر تاثیرگذار بوده است. با افزایش عمق کشت، درصد سبزشدن بذر و عملکرد دانه کاهش یافت. یافته‏ها نشان داد کشت مستقیم ضمن کاهش زمان عملیات باعث صرفه‏جویی مصرف سوخت به میزان 75 درصد در مقایسه با روش مرسوم شده است.