مقایسه رفتار چرخ معمولی و چرخ شنی از نظر تراکم و نشست عمودی در شرایط انباره خاک

چرخ شنی‌ها در مقایسه با چرخ‌های معمولی دارای مزایایی هستند که بخشی، در ارتباط با عملکرد کششی ماشین و بخش دیگر مربوط به کاهش تراکم و تغییر شکل در خاک‌های زراعی است. در این پژوهش، به مقایسه تجربی چرخ معمولی و چرخ شنی از نظر تراکم و تغییر شکل عمودی خاک طی عبور مکرر هرکدام، در شرایط مشابه پرداخته ‌شد. این بررسی با استفاده از دو آزمون گر چرخ معمولی و چرخ شنی در محیط یک انباره خاک با بافتی از نوع لوم-رسی صورت گرفت. مقدار نیرو و تنش عمودی در عمق‌های 8، 16 و 24 سانتی‌متری خاک طی تکرار عبور چرخ‌ها در پنج سطح (1، 3، 7، 15 و 20 عبور) با استفاده از یک سامانه تنش سنج، اندازه‌گیری و ثبت گردید. همچنین مقدار نشست عمودی خاک طی عبور و تکرار عبور چرخ معمولی و چرخ شنی اندازه‌گیری شد. طبق نتایج ثبت شده، بیشترین کاهش تراکم خاک در چرخ شنی نسبت به چرخ معمولی در عمق‌های کمتر از 10 سانتی‌متر روی ‌داد و به‌گونه‌ای که مقدار تنش در خاک، تنها در حدود 40 درصد چرخ معمولی بود. در عمق‌های بیشتر، رفتار چرخ معمولی و چرخ شنی ازنظر ایجاد تنش در خاک تقریباً مشابه یکدیگر بود، به‌طوری‌که در عمق بیشتر از 24 سانتی‌متر، تنش زیر چرخ معمولی و چرخ شنی تشابه 90 درصدی داشتند. از نظر تغییر شکل عمودی خاک، تفاوت چشم‌گیری بین رفتار چرخ معمولی و چرخ شنی دیده شد به‌گونه‌ای که مقدار نشست خاک در اثر عبور چرخ معمولی در تمامی سطوح تعداد عبور، بیش از دو برابر نشست خاک زیر چرخ شنی بوده است.