اثر پیش تیمار شیمیایی بر تولید متان ناشی از هضم همزمان کود گاو و ضایعات پسته

ایران بزرگ‌ترین کشور تولید کننده پسته در جهان است از این‌رو سالانه حدود 500 هزار تن ضایعات پسته در آن تولید می‌شود. با توجه به مواد آلی و محتوای فنولی بالا و همچنین غلظت بالای مواد جامد، ضایعات پسته مشکلات زیادی را ایجاد می کند، مگر این که به درستی مدیریت شود. یکی از تکنولوژی های قابل قبول در کنترل ضایعات پسته هضم بی هوازی است، به‌طوری که نه تنها می‌تواند موجب تولید انرژی شود، بلکه کود خروجی از هاضم ها هم برای خاک ارزش غذایی بالایی دارد. دستیابی به شرایط هضم خوب برای ضایعات مختلف، نیازمند نسبت مناسب اختلاط مواد و پیش تیمار مناسب است. بر این اساس در این تحقیق سعی شده‌ است نسبت مناسب اختلاط ضایعات پسته و کود گاو تحت پیش تیمار شیمیایی مناسب (افزایش naoh و h2o2) تعیین شود. بدین منظور آزمایش های مختلفی در هاضم های ml 250 در قالب یک طرح آزمایشی مرکب مخلوط-فرایند بهینه انجام شد. هاضم ها به مدت 24 روز در دمای مزوفیلیک کنترل شدند و متان (از این پس گاهی به جای واژه متان از ch4 استفاده می شود) تولید شده توسط آنها اندازه گیری شد. سپس بین ch4 و مقادیر ضایعات پسته، کود حیوانی، مقدار naoh و h2o2 مدل رگرسیونی غیرخطی به دست آمد. مقدار p-value مدل کمتر از 0.0001 و مقدار p-value کمبود تناسب آن 0.27 حاصل شد، r2 پیش‌بینی‌شده مدل برابر 0.53 بود که با r2 تعدیل‌شده 0.63 تایید شد. پارامتر دقت کافی مدل نیز 9.7 به دست آمد که نشان‌دهنده سیگنال کافی برای مدل است. علاوه بر این، خطای استاندارد مدل (0.4) بسیار کوچک و مقدار r2 مدل (0.69) و r2 تعدیل‌شده آن (0.63) بزرگ به دست آمد که نشان می دهد مدل انتخاب‌شده مدل مناسبی برای تخمین ch4 است. با بررسی مدل در نمودار های سه بعدی مشخص شد استفاده از naoh بیشتر اثر منفی در میزان متان تولیدی دارد و استفاده از آب اکسیژنه موجب افزایش میزان ch4 می‌شود. کود گاو یک پیش ماده مناسب برای افزایش ch4 بوده اما استفاده از ضایعات پسته برای تولید بیوگاز با میزان ch4 بالا مناسب نیست. این امر می تواند به دلیل مقادیر زیاد ترکیبات فنولی و آنتی‌اکسیدانی موجود در ضایعات پسته باشد که موجب از بین رفتن باکتری ها می شود.