کیفیت سنجی غیر مخرب ارقام مختلف هلو به روش فوتو آکوستیک

امروزه سنجش کیفیت و میزان نگهداری میوه‌ها و سبزی‌ها نقش اساسی در کشاورزی مدرن دارد. فوتوآکوستیک روشی نوین در تشخیص غیرمخرب خصوصیات مواد بیولوژیکی است. این مطالعه به سنجش کیفیت سه رقم هلو در طول دوره نگهداری، با استفاده از روش غیرمخرب فوتوآکوستیک در مقایسه با روش مخرب نفوذسنجی پرداخته است. بدین منظور سامانه‌ای برای تولید موج فراصوت پیاده‌سازی شد. بیشینه دامنه سیگنال فوتوآکوستیک و زمان وقوع این دامنه از نمونه‌های آزمایشی استخراج گردید. همچنین با آزمون نفوذسنجی جداگانه، میزان سفتی و ضریب کشسانی بر روی همان نمونه ها اندازه‌گیری شد. با انتخاب فاکتور های رقم هلو، اندازه و زمان نگهداری، اطلاعات به دست آمده مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در تمامی منابع، تغییر در شاخص‌های اندازه‌گیری به استثنای فاکتور اندازه در شاخص بیشینه سیگنال بین میانگین‌های شاخص‌ها در سطح 5% اختلاف معنی دار وجود دارد. با گذشت زمان، شاخص میزان بیشینه دامنه سیگنال کاهش یافت. هرچه اندازه نمونه بیشتر شد، زمان بیشینه دامنه بیشتر افزایش یافته است. بین دو سطح نگهداری تفاوت معنی‌دار وجود داشت. بین فاکتورهای نوع هلو و زمان نگهداری اثر متقابل وجود داشت. نتایج نشان می‌دهد، در اندازه‌های بزرگ‌تر میزان ضریب کشسانی کاهش داشته است. مقایسه میانگین‌های فاکتور نوع هلو در شاخص سفتی نشان داد، در هر سه سطح تفاوت معنی دار وجود دارد. بیشترین مقدار در رقم بلخی و کمترین مقدار سفتی به رقم زعفرانی اختصاص داشت. بر اساس نتایج به دست آمده زمان وقوع بیشینه سیگنال، شاخص مناسبی برای بررسی و ارزیابی کیفیت بافت میوه هلو در طول دوره نگهداری آن است. نتایج حاصل از بررسی همبستگی بین پارامترهای دو آزمون‌ نشان داد که بالاترین ضریب همبستگی بین سفتی بافت و بیشینه دامنه سیگنال فوتوآکوستیک برای سه رقم است، به طوری که رقم بلخی دارای بالاترین ضریب همبستگی برابر 0.821 بود. این نتایج، اعتبار روش اندازه‌گیری غیرمخرب و غیرتماسی کیفیت بافت را اثبات می‌کند.