اثربخشی بسته توانبخشی شناختی همراه بر بهبود مشکلات ادراکی- دیداری در دانش‌آموزان دارای نوشتارپریشی

کودکان نوشتارپریش دارای مشکلات ادراکی- دیداری متعددی هستند. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی بسته توانبخشی شناختی نارسانویسی همراه بر بهبود مشکلات ادراکی- دیداری در دانش‌ آموزان دارای نوشتارپریشی صورت گرفته است. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی به‌صورت پیش‌آزمون-پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش دانش ‌آموزان دارای نوشتارپریشی مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره آموزش و پرورش شهرستان کرمانشاه در سال 1401 بودند. از میان آنها 40 نفر که حاضر به همکاری و نیز در دسترس بودند با توجه به ملاک ‌های ورود (داشتن حداقل سه مولفه از ملاک‌ های تشخیصی اختلال یادگیری نوشتن، رضایت دانش ‌آموز و والدین) و خروج (قرار داشتن تحت سایر مداخله‌ ها) و  بعد از اخذ رضایت آگاهانه، انتخاب و سپس به ‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل، قرار گرفتند. سپس در هر دو گروه پیش آزمون اجرا و پس از آن گروه آزمایش 12 جلسه مداخله بسته توانبخشی شناختی همراه را دریافت کردند اما برای گروه گواه مداخله ای صورت نگرفت. سپس برای هر دو گروه پس آزمون اجرا شد. داده ‌ها با استفاده از کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج نشان داد که بسته توانبخشی شناختی  همراه بر بهبود ادراک دیداری و مولفه ‌های آن (ارتباط فضایی، ادراک فضایی و ثبات شکل) در کودکان دارای اختلال نوشتن (01/0p<) تاثیر معنادار دارد اما تاثیر معناداری بر مولفه‌ های تشخیص شکل- زمینه و هماهنگی حرکتی-دیداری دیده نشد.می ‌توان نتیجه گرفت که بسته آموزشی توانبخشی شناختی همراه را می‌ تواند به عنوان درمان واحد و یا در کنار سایر درمان ‌های روان ‌شناختی برای دانش ‌آموزان دارای اختلال نوشتارپریشی استفاده کرد.

the effectiveness of hamrah cognitive rehabilitation package on improving visual perception in students with dysgraphia

children with dysgraphia have several visual perception. this research was conducted with the aim of investigating the effectiveness of hamrah cognitive rehabilitation package on improving visual perception in children with dysgraphia. a semi-experimental in the form of pretest-posttest control group design was used. 40 primary school students with dysgraphia who referred to counseling centers in kermanshah city in the academic year 2022/2023 were selected. among them, 40 who were willing to cooperate and were also available according to the entry criteria (having at least three components among the diagnostic criteria of dysgraphia, student and parent satisfaction) and withdrawal (being under other interventions) and after obtaining informed consent, they were randomly selected and and randomly divided into experimental and control groups. after performing the pre-test on both groups, a 12-session hamrah cognitive rehabilitation package was performed on the experimental group. then both groups received the post-test. the data were analyzed using covariance. the results showed that the hamrah cognitive rehabilitation package has an effect on improving visual perception and its components (spatial communication, spatial perception and shape stability) in children with dysgraphia (p<0.01). however, there was no significant effect on the components of shape-background recognition and motor-visual coordination. it can be concluded that the hamrah cognitive rehabilitation package can be used as a single treatment or along in combination psychological therapies for students with dysgraphia.