ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی نسخۀ فارسی آزمون خلاقیت تداعی های دور ( تفکر همگرا)

خلاقیت به عنوان عملکرد یا توانایی شناخته شده است که به صورت اصیل، ارزشمند و مفید، ظهور پیدا می کند. سطح خلاقیت هر فرد را می توان با استفاده از ارزیابی عملکرد او در آزمون های خلاقیت سنجید. یکی از آزمون های پر کاربرد در سنجش خلاقیت، آزمون تداعی های دور است. آزمون تداعی های دور که به وسیله مدنیک (1967) ساخته شد به عنوان یک ابزار معتبر سنجش تفکر همگرا شناخته می شود. هدف این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی و تطبیق نسخۀ فارسی آزمون تداعی های دور بود. بدین منظور 482 نفر از دانشجویان دانشگاه اراک به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و در این تحقیق شرکت کردند. بدین صورت که ابتدا تعداد 200 دانشجو انتخاب و به آزمون تداعی های دور پاسخ دادند. پس از پالایش اولیه اصلاحاتی در نسخۀ اولیه صورت گرفت و سپس 282 نفر متفاوت از نمونه اولیه به آزمون های تداعی های دور، حل مسئلۀ بینشی و استفاده های غیر معمول گیلفورد پاسخ دادند. از دو رویکرد کلاسیک و نظریۀ سوال-پاسخ جهت بررسی ضریب دشواری و تمیز گویه ها، روایی سازه، و پایایی استفاده شد. همبستگی مثبت معنادار آزمون تداعی های دور با آزمون حل مسالۀ بینشی، و عدم ارتباط معنادار با آزمون استفاده های غیر معمول گیلفورد، به ترتیب نشان دهندۀ روایی همگرا و افتراقی و در کل روایی سازۀ مناسب آزمون می باشد. نتایج نشان دهندۀ ویژگی های روان سنجی مناسب نسخۀ 30 گویه ایی تداعی های دور ارائه شده در این پژوهش بوده و می توان گفت این آزمون برای اندازه گیری تفکر همگرا، در زبان فارسی، کارآمد و مناسب است.

Psychometric Properties and Factor Structure of the Persian version of creativity Remote Associates Task (convergent thinking)

Creativity is recognized as a function or ability that emerges as genuine, valued and usefull. Each person #39;s level of creativity can be measured by assessing their performance in the tests of creativity. One of the most commonly used tests of creativity is Remote Associates Task. The Remote Associates Task, developed by Mednick (1967), is recognized as a valid convergent thinking tool. The purpose of this study was to investigate the psychometric properties and the Farsi version of the Remote Associates Task. For this purpose, 482 students of Arak University were selected through cluster sampling method. Thus, at first 200 students were selected and answered the Remote Associates Task. After the initial refinement, some modifications were made to the initial version, and then 282 different subjects responded to the Remote Associates Task, insight problem solving, and Guilford #39;s Alternate Uses test. Two classical approaches and item response theory were used to investigate the coefficient of difficulty of the items, construct validity, and reliability. Significant positive correlations of distance associations test with insight problemsolving test and lack of significant relationship with Guilford #39;s Alternate Uses test indicate convergent and differential validity, respectively, and appropriate construct validity of the test. The results show the appropriate psychometric properties of the 30item version of the Remote Associates Task presented in this study and it can be said that this test is effective and suitable for measuring convergent thinking in Persian.