اثربخشی بازی‌های شناختی - رفتاری در بهبود ادراک روابط فضایی و عملکرد ریاضی در دانش‌آموزانِ با ناتوانی یادگیری ریاضی

دانش‌آموزانِ با ناتوانی یادگیری ریاضی به علت کژکارکردهای شناختی و رفتاری، نقص‌هایی در جهت‌یابی و پردازش دیداری فضایی دارند که به ضعف در ادراک روابط فضایی و مهارت‌های پایه‌ای محاسبات منجر می‌شود. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی بازی‌های شناختی رفتاری در بهبود ادراک روابط فضایی و عملکرد ریاضی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری ریاضی بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی و طرح پیش‌‌آزمونپس‌‌آزمون با گروه گواه و یک پیگیری دو ماهه بود. 30 دانش‌آموز به روش نمونه‌گیری هدفمند در مرکز آموزش ویژه ناتوانی یادگیری در شهرستان زرندیهساوه انتخاب و در گروه‌های 15 نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش آزمون‌های ریاضیات کی مت کنولی (1988) و ادراکیدیداری فراستیک (1963) بودند که در سه مرحله بر روی هر دو گروه و برنامه بازی‌های شناختی رفتاری شاوفر و همکاران (2002) در 9 جلسه یک ساعته برای گروه آزمایش اجرا شدند و داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بازی‌های شناختی رفتاری بر بهبود عملکرد ریاضی و ادراک روابط فضایی دانش‌آموزان تاثیر داشته و این تاثیر در مرحلۀ پیگیری پایدار مانده است. از آن جایی که بازی‌های شناختی رفتاری احتمالاً منجر به تقویت مهارت‌های پایه‌ای ریاضی، آگاهی فضایی، ادراک دیداری فضایی، ادراک فاصله، حرکت و جهت‌یابی دانش‌آموزانِ با ناتوانی یادگیری ریاضی می‌شود، می‌توان از این روش روانی آموزشی که به کارگیری آن کم‌هزینه و موثر است، برای بهبود کودکان با ناتوانی یادگیری ریاضی استفاده کرد.

The Effectiveness of Cognitive- Behavioral Play Therapy on improve Mathematics Performance and Perception the Spatial Relationships among Students with Mathematics Learning Disability

Students with mathematics learning disability, because cognitive behavioral dysfunctions, have defects in orientation and visual spatial processing, which leads to defect in perception the spatial relationships and basic skills of mathematics. The purpose of present study was to determine the effectiveness of cognitive behavioral plays on improve mathematics performance and perception the spatial relationships in students with mathematics learning disability. A quasiexperimental design with pretest, posttest and a two months follow up with control group was used. through purposeful sampling method, 30 participants who met the inclusion criteria were selected in the center of specific training of leaning disability in Zarandiyeh Saveh and randomly assigned to two groups of cognitive behavioral play therapy or control, n1=n2=15. Research tools were the tests of conoli rsquo;s Key math (1988) and Farastick rsquo;s perpetual visual (1963) which were administered in three stages for two groups and the protocol of Schaefer et al rsquo;s cognitive behavioral play to the experimental group during nine weekly, 60 minute sessions and data were analyzed using mixed model repeated measures analysis variance. Finding showed that cognitive behavioral play therapy had a significant effect on math performance and perception the spatial relationships of students with mathematics learning disability and this effect remained stable at followup. Since cognitive behavioral play therapy likely leads to improve basic skills of mathematics, spatial awareness, visual spatial perception, space perception, motor and orientation in students with mathematics learning disability, effect on math performance and perception the spatial relationships. Hence, it can be used as a low cost and effective psycho educational method for improving students with mathematics learning disability.