نقش توجه تقسیم‌شده و حافظه کاری بر استدلال ریاضی با میانجی‌گری دانش ریاضی و هوش سیال در دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی

استدلال ریاضی توانایی استدلال استقرایی و استنتاجی با مفاهیم ریاضی است که متغیرهای زیربنایی شناختی در تبیین آن نقش مهمی ایفا می‌کنند. این پژوهش با هدف بررسی نقش توجه تقسیم‌شده و حافظه کاری بر استدلال ریاضی با میانجی‌گری دانش ریاضی و هوش سیال در دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی انجام شده است. این پژوهش به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات، غیرآزمایشی (توصیفی) و از نوع مطالعات همبستگی است که برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل مسیر استفاده شد. در این مطالعه تعداد 213 دانش‌آموز پسر پایه چهارم ابتدایی مدارس شهر قم به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای دومرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل آزمون عملکرد پیوسته دیداری و شنیداری یکپارچهویراست دوم برای سنجش انواع توجه، فرم a مقیاس 2 هوش سیال کتل، شاخص حافظه‌کاری آزمون هوش وکسلرنسخه چهارم، آزمون سوال‌های دانستن (دانش) ریاضی و آزمون سوال‌های استدلالی ریاضی مطالعه تیمز 2015 برای سنجش دانش و استدلال ریاضی می‌شود. یافته‌های حاصل از این پژوهش نشان داد که همه ضرایب مسیر معنی ‌دار و شاخص‌های برازش مدل مطلوب است. نتایج پژوهش حاضر بیانگر این است که توجه تقسیم‌شده می‌تواند حافظه کاری را پیش‌بینی کند و حافظه کاری با میانجی‌گری دانش ریاضی و هوش سیال قادر به پیش‌بینی استدلال ریاضی است. نتایج این پژوهش می‌تواند برای معلمان و درمانگران مفید باشد تا مشکلات و اختلالات ریاضی دانش‌آموزان را از طریق تقویت متغیرهای شناختی موثر بر استدلال ریاضی بهبود بخشند.

The Role of Divided Attention and Working Memory in Mathematical Reasoning with the Mediation of Mathematical Knowledge and Fluid Intelligence in Fourth Grade Elementary Students

Mathematical reasoning is the ability of inductive and inferential reasoning with mathematical concepts that underlying cognitive variables play an important role in explaining it. The purpose of this study is to model the role of divided attention and working memory in mathematical reasoning with the mediation of mathematical knowledge and fluid intelligence in fourth grade elementary students. This study is nonexperimental (descriptive) and a type of correlational study in which data were analyzed by Path Analysis. The statistical population of the research included all male fourthgraders of the primary schools in District 4 of Qom from which 213 students were randomly selected by twostage cluster sampling. The study used different measures and instruments including the Integrated Visual and Auditory Continuous Performance TestSecond Edition (IVA2 CPT) for measuring different types of attention, the Working Memory Index of the Wechsler Intelligence Scale for ChildrenFourth Edition (WISCIV), the Culture Fair Intelligence Test (CFIT), the knowing questions test and the mathematical reasoning questions test of TIMSS 2015. The findings of the study showed that all path coefficients are significant and appropriate model fit indices were obtained. The results indicate that working memory influenced by divided attention predicts mathematical reasoning with the mediation of mathematical knowledge and fluid intelligence. The research helps to develop in mathematics learning and cognitive rehabilitation of mathematical disorders by identifying the role of important cognitive variables in mathematical reasoning.