عوامل موثر بر توسعه کاربرد فناوری فتوولتائیک در تولید برق پراکنده در ایران

اگرچه کشور ایران، در وضعیت مناسبی به لحاظ بهره‌گیری از انرژی خورشیدی قرار دارد، اما کاربرد آن به دلیل غنی‌بودن کشور از منابع انرژی فسیلی و قیمت پایین سوخت در ایران محدود بوده است. بنابراین تدوین استراتژی‌ها و سیاست‌های اثربخش برای ارتقاء سطح توسعه و کاربردی کردن این فناوری بسیار مهم است. در این پژوهش، ابتدا کلیه عوامل گوناگون از مرور جامع تجارب ارائه‌شده در ادبیات مرتبط با موضوع، شامل 142 عامل تاثیرگذار، شناسایی شدند. سپس کلیه این عوامل از طریق «مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته « با نظرات 15 نفر از خبرگان سیاست‌گذاری انرژی، بویژه با توجه به شرایط کشور ایران، تقسیم‌بندی و اولویتبندی اولیه شدند. تحلیل‌های محتوایی نظرات خبرگان نشان داد که 55 عامل از کل عوامل، برای شرایط کشور ایران در سطح اثرگذاری سیاست‌گذاران انرژی مهم هستند. عوامل تاثیرگذار در 9 دسته عامل کلی، شامل عوامل «سیاستی »، «نهادی »، «اعتباری و بودجه‌ای »، «اقتصادی » (اقتصاد سیستم و اقتصاد کلان)، «اجتماعی و فرهنگی »، «منابع انسانی »، «قابلیت‌های صنایع، فناوری‌ها و زیرساخت‌های مرتبط »، «جغرافیایی، اقلیمی و محیط زیستی » و «سیاست خارجی» قرار گرفتند. در عینِ اهمیت بالای قریب به اتفاق عوامل، کشور ایران در اغلب موارد عملکرد مناسبی نداشته و پایین‌تر از حد متوسط عمل نموده است. نتایج نشان می‌دهند میزان اهمیت عوامل «اعتباری و بودجه‌ای » و «سیاستی » بیش از سایر عوامل است و 3 عامل «نهادی »، «اقتصادی» و «انسانی» در سطح دوم قرار دارند. با محاسبه و ترسیم ماتریس‌های مربوط به شکاف وضع موجود و مطلوب با روش ipa، بررسی عوامل تکمیل و برای سیاست‌گذاران حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر آماده گردید.

Factors Affecting the Development of Photovoltaic Technology Diffusion in Decentralized Electricity Generation in Iran

Although Iran has a suitable position in terms of solar energy resources, but its use has been limited due to the richness of fossil fuels and low energy prices in Iran. Therefore, formulating effective strategies and policies to improve the level of development and diffusion of this technology is very important. In this study, all the various factors were identified from a comprehensive review of the experiences presented in the literature related to the subject, including 142 influential factors. Then, all these factors were divided and prioritized through semistructured interviews with the opinions of 15 energy experts, especially according to the conditions of Iran. Content analysis of experts opinions showed that 55 factors out of the total factors are important for Iran in the level of influence of energy policymakers . These factors divided to 9 general factors, including policy , institutional , budget , economic (system economics and macroeconomics), sociocultural , human resources , capability of Industries, technologies and related infrastructure , geographical, climatic and environmental and foreign policy . Despite the high importance of the vast majority of factors, Iran in most cases has not performed well and has acted below average. The results show that the importance of credit and budget and policy factors is more than other factors and institutional , economic and human resources are in the second level. By calculating and plotting the matrices related to the current and favorable status gap by the IPA method, the factors were completed and prepared for policymakers in the field of renewable energy.