اندازه‌گیری کارایی شرکت‌های توزیع برق ایران: رهیافت ترکیبی بازی چانه‌زنی و تحلیل پوششی داده‌ها

تاکنون مدل‌های متنوعی برای اندازه‌گیری عملکرد موسسات اقتصادی توسط محققین ارائه شده است، هدف این تحقیق ارائه رویکرد جدیدی برای ارزیابی و اندازه‌گیری کارایی شرکت‌های توزیع برق کشور ‌است. این رویکرد به‌صورت ترکیب تحلیل پوششی داده‌ها و تئوری بازی ارائه شده است تا واحدهای تصمیم‌گیرنده را با مقیاس وسیعی از اقدامات ارزیابی کند. در مطالعات موردی، مدل‌های کلاسیک تحلیل پوششی داده‌ها، اغلب بسیاری از واحد‌های تصمیم‌گیرنده را بیش از حد به عنوان واحدهای کارآمد تشخیص می‌دهند، برای رفع این مشکل و کاهش تعداد متغیرها، بازی چانه‌زنی به عنوان یک مدل بازی همکارانه با مدل تحلیل پوششی داده‌های معمولی ترکیب شده است. نتایج کارایی استاندارد حاکی است که از 39 شرکت‌ مورد مطالعه 27 شرکت از کارایی 100درصد برخودار هستند، برخلاف روش کلاسیک dea، که تعداد زیادی از شرکت کارا می‌باشند، در روش ترکیبی امتیازات بهینه شرکت‌ها از یکدیگر متمایز می‌شوند و رتبه‌های مختلفی را کسب می‌کنند. نتایج تحقیق حاکی است که عملکرد کارایی استاندارد شرکت‌ها با افزایش ستانده به طور متوسط به میزان 7.2 درصد و کاهش نهاده‌ها به طور متوسط به میزان 6.8 درصد ارتقا یافته است. هم‌چنین نتایج حاصل از ترکیب بازی چانه‌زنی و تحلیل پوششی داده‌ها نشان می‌دهد شرکت‌های توزیع شهرستان تبریز، فارس، استان تهران، خراسان رضوی وکهکیلویه و بویر‌احمد به ترتیب پنج رتبه اول را داشته و آذربایجان غربی، گیلان و همدان کم‌ترین رتبه را دارند.

measuring the efficiency of iranian electricity distribution companies, a combined approach to bargaining game with dea

many models have been proposed for measuring performance of business agencies up to now. the goal of this research is providing a new approach for evaluation and measurement of efficiencies of national power distribution companies. this approach is provided as a combination of data envelopment analysis (dea) and game theory for evaluation of decisionmaking units by a large scale of actions. in the case study pertaining to classic dea models, decisionmaking units are often exggeratedly considered as efficient units. for removing this problem and decreasing the number of variables, bargaining game as a collaborative one is combined with dea model. the results of standard efficiency indicate that 27 out of 39 studied companies have efficiency of 100%. despite classic dea, in which many companies are efficient, the combination method distinguishes optimal scores of companies and assigns different ranks to them. the results show that standard efficiency performances of companies have been averagely promoted up to 7.2% by output increment and up to 6.8% by decrement of inputs. also, the results of combination of bargaining game and dea show that distribution companies in tabriz, fars, tehran, khorasan razavi, and kohkiluyeh buyerahmad provinces occupy the first five ranks, and west azarbayjan, gilan, and hamedan occupy the lowest ranks.