ارزیابی عوامل ریسک انسانی در پروژه‌های نفت و گاز: مطالعه موردی شرکت نفت و گاز پارس

هدف از این پژوهش ارائه چارچوبی جامع به ‌منظور تجزیه ‌و ‌تحلیل عوامل ریسک در پروژه‌های نفت و گاز است. رویکرد ارائه ‌شده در این پژوهش از چند بخش تشکیل گردیده است؛ در بخش اول 19 ریسک‌ بالقوه رایج در پروژه‌های شرکت نفت و گاز پارس از طریق روش اعتباریابی لاوشه در قالب شش گروه نهایی‌‌سازی گردید، این عوامل از طریق مرور تحقیقات پیشین و همچنین مصاحبه با خبرگان شناسایی گردید. در ادامه با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره بهترین-بدترین به محاسبه اوزان مربوط به شاخص‌های ارزیابی عملکرد هر ریسک پرداخته‌شد. بعدازآن به‌منظور رتبه‌بندی و تعیین ریسک‌های بحرانی از یک رویکرد یکپارچه جدید مبتنی بر روش حالات خطا و تجزیه ‌و تحلیل اثرات آن و روش ترکیبی تحلیل رابطه خاکستری-ویکور تحت محیط فازی بهره‌برده‌شد. در نهایت جهت تخصیص استراتژی‌های پاسخ به هر یک از ریسک‌های بحرانی یک مدل برنامه‌ریزی ریاضی چندهدفه صفر و یک پیشنهاد گردید و جهت حل آن از رویکرد اپسیلون-محدودیت تکامل‌ یافته به کار گرفته شد. براساس نتایج کسب ‌شده عوامل خطر برق‌گرفتگی ، خطر نشتی هنگام راه‌اندازی به دلیل گیرافتادن لباس و اعضای بدن فرد تعمیرکار بین تجهیزات دوار و ثابت به ترتیب به‌عنوان بحرانی‌ترین عوامل ریسک‌ در پروژه‌های نفت و گاز شرکت پارس انتخاب شدند.

Assessing Human Risk Factors in Oil and Gas Projects: Case of Pars Oil and Gas Company

The purpose of this study is to provide a comprehensive framework for analyzing risk factors in oil and gas projects. The proposed approach in this study consists of several parts: In the first part, 19 common potential risks in the projects of the Pars Oil and Gas Company were finalized by using Lavasheh Validation method in six groups; these factors were identified through review of previous research and interviews with experts. Then, by using the bestworst multicriteria decisionmaking method, we calculated the weights associated with the performance index of each risk. Subsequently, a new integrated approach based on the Failure mode and effect analysis and the hybrid method of GrayVikor relationship analysis under the fuzzy environment have been used to rank and determine critical risks. Finally, a multiobjective, multidimensional programming model has been proposed for assigning strategies to respond to each of the critical risks, which is used to solve the EpsilonLimit approach. Based on the results, the risk of electric shock, Risk of leakage due to incorrect Bolting, Torque and Gasket and the trapping of clothing and body parts by the repairer between rotating and fixed equipment, respectively, as the most critical Risk factors were selected in Pars Oil Gas Projects.