ارزیابی وضعیت رقابت‌پذیری و تاثیر قدرت بازاری بر قیمت برق: مطالعه موردی بازار عمده‌فروشی برق ایران

بررسی و شناخت وضعیت رقابت در بازار و عوامل موثر بر آن امکان تصمیم‌سازی و مدیریت تغییر ساختار آن را تسهیل می‌نماید. در همین راستا، هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی وضعیت رقابت در بازار عمده فروشی برق بوده و سپس تاثیر قدرت بازاری بر قیمت عمده فروشی برق مطالعه شده‌است. بدین منظور، از داده های خام بازار عمده فروشی برق طی سال‌های 1392 الی 1396 استفاده شده‌است. نتایج حاکی از آن است که سهم بازاری نیروگاه‌ها در بازار عمده‌فروشی برق ایران چندان قابل توجه نبوده و شاخص هرفیندال-هیرشمن در بازه رقابتی قرارداشته است و همچنین این شاخص طی سال‌های گذشته روندی کاهشی داشته است. نتایج همچنین نشان می‌دهند، علیرغم عدم وجود قدرت بازاری قابل توجه واحدهای نیروگاهی، قدرت بازاری تاثیر معناداری بر شاخص قیمت عمده فروشی برق ایران دارد. براین پایه و در راستای دستیابی هرچه بیشتر به کارایی در بازار برق پیشنهاد شده‌است تا یک نهاد مستقل تنظیم‌گر مسئولیت نظارت بر این بازار را بر عهده داشته باشد.

Investigating the Competition Status and the Impact of Market Power on Electricity Price: Case of Iran's Wholesale Electricity Market

Policy makers need to be acquainted with market competition statue. it would ease the decision making and restructuring of market. The aim of this study is to measure the competition of the wholesale electricity market and then investigate the impact of market power on wholesale electricity price during 2013 to 2017. The Result shows that market share of P.U.s in the wholesale electricity market is not notably large and H.H.I. rsquo;s fall in the competitive range. Furthermore, generally the fluctuation of H.H.I. has been diminishing during studied period. Although lack of significant market power, the results show it has considerable impact on wholesale price index. We propose that an independent regulatory agency may be responsible for the supervision of this market to achieve more market efficiency.