پیشایندهای بسترآفرین رفتار فرانقشی در سازمانهای آموزشی از منظر قرآن کریم

رفتار فرانقشی رفتاری است داوطلبانه و فراتر از شرح وظایف رسمی که به طور مستقیم به وسیله نظام پاداش رسمی سازمان شناسایی نمی شود. این پژوهش در پی شناسایی پیشایندهای بسترآفرین رفتار فرانقشی در سازمان های آموزشی از منظر قرآن کریم است. روش پژوهش بررسی اسناد و مدارک، و تحلیل محتوای کیفی به شیوه استقرایی قیاسی است. بدین منظور داده های لازم از قرآن کریم جمع آوری و مقولات (پیشایندها) معین شده است. بر اساس یافته های پژوهش پیشایندهای شخصیتی در سه سطح شناختی، عاطفی و رفتاری هستند، از جمله: درک حضور خدا و سیطره علم و قدرت او بر عالم، معادباوری و اعتقاد به ثبت اعمال و نظام پاداش، باور محدودبودن فرصت ها، داشتن اهداف متعالی، آزادگی و وابسته نبودن به دنیا، احساس مسئولیت در قبال دیگران، قدرت تحمل و شرح صدر، و اعراض از امور بی فایده. پیشایندهای سازمانی نیز (در دو سطح ارتباط با مدیر/ اعضای سازمان) شامل حاکمیت روابط عاطفی عمیق بر سازمان، الگوسازی مدیران، قدرشناسی از عمل کنندگان و تبدیل رفتار فرانقشی به رفتاری ارزشمند است

Preparatory Antecedents for Extra-Role Behavior in Educational Organizations from the Viewpoint of Holy Quran Abstract

Extrarole behavior is a voluntary behavior that goes beyond the formal expectations of the role and is not identified directly by the formal reward systems of organizations. The goal of this research was to identify the Preparatory antecedents of extrarole behavior in educational organizations from the viewpoint of holy Quran. The method was examination of evidences and documents and analysis of qualitative content by the inductivedeductive method. Accordingly, the required data had been collected from holy Quran and the categories (antecedents) had been determined. According to research findings characteristic antecedents are at three levels including: cognitive, affective and behavioral. Believing to God and predominance of His knowledge and power over the world, believing to resurrection and recording of actions and rewarding system, believing to limitation of opportunities, having transcendental goals, freedom and lack of dependence to the world, responsibility toward others, tolerance power and Breadth of heart and ignoring useless affairs. Organizational antecedents at two levels of contact with manager and organization personnel including: Domination of deep affective relationships in organization, modelling of managers, appreciation of performers and esteeming extrarole behavior.