تاملی بر غایت تربیت اسلامی در هم‌افزایی دین و تکنولوژی

دین و تکنولوژی از پدیده های فراگیر در حیات انسانی بوده و تعامل آن‏ها صورت‏‌های مختلفی دارد. هدف از انجام این پژوهش، صورت بندی انواع هم افزایی‏‌های دین و تکنولوژی (سطحی، نادرست و ناقص) و به‌‏دست‏‌دادن رویکرد مطلوب و مسئولانه به این رابطه ازمنظر انسان تکنولوژیک و انسان دین‏دار بود. با توجه به اینکه هدف دین، تربیت آدمی و عالی‌ ترین هدف تربیت دینی، وصول به قرب به مثابۀ واقعیتی تکوینی است، در این پژوهش، تاثیر انواع هم افزایی دین و تکنولوژی بر میزان وصول به این هدف تبیین و تحلیل شد. به منظور انجام‏ تحقیق حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شد. یافته‌ های پژوهش حاضر نشان داد اگرچه انتفاع دین و تکنولوژی از یکدیگر، از جهات متکثری ممکن است، اشتراک در تعالی طلبی منجر به شکل‏‌گیری وجوهی تازه از هم‌ افزایی آن‏ها شده است. در این پژوهش، نوع مواجهۀ انسان دین‏دار با تکنولوژی و انسان تکنولوژیک با دین ترسیم و واکاوی شد و با توجه به موقعیت کانونیِ مفهوم قرب در تربیت اسلامی، تاملات روبنایی و زیربنایی رابطۀ دین و تکنولوژی برای متولیان تربیتی که توامان به رشد دینی و هوشمندسازی مراکز و محتوای تربیتی اهتمام می‏‌ورزند، برجسته شد. نتایج پژوهش نشان داد چهرۀ فی‌ نفسه تکنولوژی و وجوهی از آن که درخدمت نیازهای اصیل بشرند، آگاهانه یا ناآگاهانه به قرب می‌ انجامد؛ اما آنجا که تکنولوژی درخدمت سیاست‌ ها و رویه‌ های منفعت‌ طلبانۀ بشری قرار می گیرد، وجهه مخرب و نامطلوب پیدا می‌کند.

a reflection on the purpose of islamic education in the synergy of religion and technology

religion and technology are pervasive phenomena of human life and their interaction has taken various forms. the purpose of this research is to formulate types of synergy between religion and technology (superficial, incorrect and incomplete). also, a favorable and responsible approach to this relationship is presented from the perspective of a technological person and a religious person. the purpose of religion is to educate a person; the highest goal of religious education is to reach closeness as a formative reality; so, in this research, the effect of synergy between religion and technology is explained and analyzed to clarify its effect in reaching this goal. the research method is descriptive-analytical. the findings show that although religion and technology can benefit from each other in multiple ways, sharing in the search for excellence has caused new aspects of their synergy. in this research, the type of religious man’s encounter with technology and the technological man’s encounter with religion are drawn. the focal position of the concept of closeness in islamic education is paid attention to highlight the superstructure and underlying reflections on the relationship between religion and technology for the guardians of education who are interested in both religious growth and the intelligentization of educational centers and content. the results of the research show that the face of technology itself and its aspects that serve the basic needs of mankind, consciously or unconsciously lead to closeness; but when technology is used for selfish human policies and procedures, it is destructive and undesirable.