تحلیل محتوای کتاب‌های فارسی متوسطه‌ اول بر پایه‌ ساحت‌های شش‌گانه‌ تربیت در سند تحول بنیادین

هدف از پژوهش حاضر، بررسی میزان توجه به ساحت های شش گانه‌ تربیت در سند تحول در کتاب های فارسی متوسطه‌ اول (1399-1400) و ارزیابی انطباق محتوای این کتاب ها با ساحت های یادشده است. در این پژوهش که با استفاده از روش تحلیل محتوای کمّی و با واحد تحلیل جمله انجام شده است، ابتدا با توجه به هدف های سند تحول بنیادین در دوره‌ یادشده، مولفه های مربوط به هر ساحت (شامل ساحت اعتقادی، عبادی و اخلاقی: 31 مولفه؛ ساحت اجتماعی و سیاسی: نُه مولفه؛ ساحت زیستی و بدنی: چهار مولفه؛ ساحت علمی و فناوری: نُه مولفه؛ ساحت اقتصادی و حرفه ای: دَه مولفه؛ ساحت تربیت زیبایی ‏شناختی و هنری: نُه مولفه) را استخراج و تبیین کرده ایم؛ سپس متن کتاب های موردبحث را براساس این مولفه ها بررسی کرده و داده های هر بخش را با استفاده از شاخص های آماریتوصیفی (فراوانی و درصد) تجزیه‏ و تحلیل کرده ایم. طبق نتایج به دست آمده، از مجموع 688 فراوانی، ساحت تربیت اعتقادی، عبادی و اخلاقی با 262 واحد و ساحت تربیت زیستی و بدنی با نوزده واحد، به ترتیب دارای بیشترین و کمترین فراوانی هستند؛ همچنین بالاترین ضریب اهمیت (0.17176) و بارِ اطلاعاتی (0.99704) به ساحت اعتقادی، عبادی، اخلاقی و پایین ترین میزان به ساحت تعلیم و تربیت اجتماعی و سیاسی با ضریب اهمیت 0.15648 و بارِ اطلاعاتی 0.90833 اختصاص دارد. توجه به ساحت اعتقادی و اخلاقی در کتاب های مورد مطالعه به عنوان اولویت اول، با هدف های کلی سند تحول بنیادین مناسبت و مطابقت دارد؛ اما بازنگری در محتوای این آثار ازمنظر ساحت تربیت زیستی و بدنی، با توجه به نیازهای جسمانی و وضعیت سنی فراگیران در دورۀ متوسطه‌ اول، ضروری به نظر می رسد.

Content Analysis of First Secondary Persian textbooks based on six educational domains system in Fundamental development document

The purpose of this study is to investigate level of attention to these areas in the first secondary Persian books (13991400) and to assess compliance of these books content with the mentioned areas. In this research, which has been done through quantitative content analysis method and considering sentence analysis unit, components related to each area (including religious and moral 31 components, social and political 9 components, biological and physical 4 components, scientific and technological 9 components, economic and…) were extracted and explained firstly according to objectives of document of fundamental change in mentioned grade. The text of these books was analyzed based on these components and data of each section were analyzed using statisticaldescriptive indicators. According to obtained results out of 688 frequencies and components, field of religious and moral education got 262 units field of biophysical education got 19 unit having the highest and lowest frequencies, respectively. Also, the highest coefficient of importance (0.17176) and information load (0.99704) was given to religious, devotional and moral fields field of social and political education possess the lowest coefficient of importance (0.15648) and information load (0.90833).Paying attention to religious and moral field in studied books is appropriate and in accordance with general objectives of fundamental change document as the first priority, however reviewing content of these works from perspective of biophysical education and according to physical needs and age requirements of learners, seems necessary among first secondary students.