تربیت معنوی و بایسته‌های معنویت‌گرایی در بینش، مَنِش و کُنِش رضوی (ع)

هدف پژوهش حاضر، تبیین رویکرد تربیتی امام رضا (ع) در عرصه معنویت دینی و بایسته های معنویت گرایی در نگرگاه ایشان بود. در این نوشتار ضمن تعریف مفاهیم نظری پژوهش (معنویت، معنویت دینی و تربیت معنوی)، نخست بنیادهای تربیت معنوی با نگرش دینی را مشخص کردیم. مهم ترین بنیادهای تربیت معنوی در بستر فرهنگی رضوی، وجود امر قدسی / خداوند، وجود روح و وجود فراطبیعت (جهان‌های برزخ و آخرت و عدم بسندگی و دلبستگی به جهان ماده) هستند. روش پژوهش در این مقاله، تحلیل محتوا بود و رویکرد قیاسی را ملاک مصداق یابی قرار دادیم. جامعه مخاطب، منابع روایی معتبر شیعی به‌گونه عام و روایات وارده از امام رضا (ع) به‌طور خاص بود که به بررسی درآمد. افزون بر این، اسنادی که به طرح و تبیین بایسته های معنویت دینی پرداخته اند، مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته های پژوهش، شیوه های تربیت معنوی رضوی بودند که در چهار مورد کلی دسته بندی شده و برخی از آن‌ها به موارد جزئی تر تقسیم شدند: 1 خداباوری / خداگرایی (که دربردارنده مقوله های بینش محور و کُنش محور است)، 2 خوش‌بینی و مثبت اندیشی (مشتمل بر شیوه‌های خالق محور و مخلوق محور)، 3 افزایش آستانه تاب آوری دربرابر تلخ کامی ها 4 کم توجهی به دنیا. نتیجه ای که در این مقاله به‌دست آمد، انحصار حصول آرامش پایدار روحی در بستر معنویت دینی ازطریق توجه حداکثری به امر قدسی و فراطبیعی، کاربست عقلانیت دینی و استدلال گرایی، دیانت و پایبندی به آموزه ها و دستورکارهای شرعی در زیست دنیوی است.

Spiritual Education in the Insight, Motion and Motivation of Razavi(P.B.U.H)

The purpose of this article is to explain the educational approach of Imam Reza (P.B.U.H.) in the field of religious spirituality and the requirements of spiritualism in his view. In this paper, while defining the theoretical concepts of research (spirituality, religious spirituality and spiritual education), we first identified the foundations of spiritual education with a religious attitude. The most important foundations of spiritual education in the Razavi cultural context are the existence of the sacred / God, the existence of the soul and the existence of the supernatural (the intermediary (or imaginal) world (isthmus), the hereafter, detachment from the material world and avoidance from being satisfaied only by the material world). The research method in this article is content analysis and we used the deductive approach as a criterion for application. The resource is the sources of authentic Shiite narration in general and the traditions narrated from Imam Reza in particular. In addition, documents examining and explaining the requirements of religious spirituality were studied. The findings of the study were Razavi’s spiritual training methods, which were categorized into four general types, and some of them were divided into more detailed cases:) Theism and the belief in God (including the categories of beliefcentered and actioncentered), Optimism and positive thinking (including the creatorcentered methods and the createdcentered methods), Increasing the threshold of resilience in the face of bitterness and Lack of attention to the world. The result is that  the only way to the attainment of a lasting peace of mind lies in the context of religious spirituality through maximum attention to the sacred and the supernatural, the application of rationalism and religious rationality, religiosity and adherence to religious teachings.