درآمدی براصول تربیتی نقد با محوریت رساله حقوق امام سجاد علیه‌السلام

هدف پژوهش حاضر، بررسی اصول تربیتی نقد در رساله حقوق امام سجاد علیه‌السلام است که با روش تحلیل مضمون انجام شده؛ بدین ترتیب که تمامی بندهای رساله مورد مطالعه قرار گرفته و از میان آن‌ها هشت بند که از نظر مفهومی به تبیین نگرش نقادانه بسیار نزدیک بودند، انتخاب شدند. این هشت بند عبارتند از: حق ادعاکننده علیه تو، حق کسی که تو بر ضد او ادعایی داری، حق مشورت‌گیرنده، حق مشورت‌دهنده، حق نصیحت‌خواه، حق ناصح، حق مسئول و حق کسی که به تو بدی کرده است. همچنین عباراتی از سایر بندها که واژه «نصح» در آن‌ها به کار رفته، مورد تحلیل مضمون قرار گرفته‌اند؛ عباراتی از بندهای حق زمامدار، حق شاگرد و متربی، حق برادر، حق همسایه و حق دوست. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مشارکت در ترویج فرهنگ نقد، توجه به تفاوت‌های فردی و حق‌گرایی، سه اصل مهم اصول تربیتی نقد به حساب می‌آیند که خود به زیر مقولات درخواست و دعوت به نقد توسط صاحب اثر، پذیرش درخواست نقد از سوی اهل فن، توجه به ویژگی‌های شخصیتی، روحی و سطح دانش نقد شونده، ایجاد بستر و زمینه روحی مناسب برای پذیرش نقد، شنیدن موثر و ارزیابی منصفانه تقسیم می‌شوند. همچنین حاکمیت رحمت و محبت در نقادی، توجه به مصالح اجتماعی و نهادینه شدن فرهنگ تربیتی نقد در جامعه در نگاه امام سجاد علیه‌السلام، از دیگر یافته‌های این پژوهش به شمار می‌رود.

An Introduction to Critical Educational Principles Focusing on Imam Sajjad's Treatise of Law

The purpose of the present study is to examine the educational principles of criticism in Imam Sajjad's legal treatise on the law, which has been done by thematic analysis, so that all the sections of the treatise have been studied, including eight sections of the legal treatise which are conceptually explained. Critical attitudes were very close to being selected: the right to claim, the right to appeal, the right to appeal, the right to appeal, the right to wrong, the right to wrong, the right to be responsible, and the right to harm someone. Excerpts from the other clauses in which the word is used were also analyzed, including clauses of right, disciple and translator, brother, neighbor and friend. Research findings show that participation in promoting the culture of criticism, attention to individual differences and righteousness play a central role in the three critical principles of critical education, which are as follows: Requesting and inviting criticism by the owner, Accepting criticism Techniques are attention to personality traits, mentality and level of criticism knowledge, providing the appropriate context and psychological context for acceptance of criticism, effective listening and fair evaluation. The remarkable point of education that the researcher obtained while examining the treatise on law is the general spirit of the atmosphere of criticism that derives from compassion and love.