بازخوانی تحلیلی جایگاه «نظر» در خداشناسی کتاب «الیاقوت» ابن‌نوبخت و شارحان آن
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
عباسی حسین‌آبادی حسن ,عبدالله‌پور اکرم
|
|
منبع
|
پژوهشنامه كلام - 1403 - دوره : 11 - شماره : 20 - صفحه:237 -260
|
|
چکیده
|
دربارۀ شناخت‌پذیری خدا و نیز نحوۀ شناخت او در کلام متقدم بحث از «تقلید» و «نظر» مطرح شده است. «تقلید» نگاه درون‌دینی به شناخت خداست و «نظر» نگاهی برون‌دینی به معارف عقلی است. «نظر» در گفتمان جدید در مقابل عمل قرار می‌گیرد و در کلام اسلامی متقدم در حوزۀ خداشناسی اهمیت می‌یابد. این نوشتار که با روش توصیفی، تحلیلی نگارش یافته است، در پی آن است مسئلۀ جایگاه نظر در خداشناسی کتاب «الیاقوت» و شارحان آن را بررسی و تحلیل کند. پرسش این است «نظر» به چه معناست و کاربست«نظر» در خداشناسی کتاب الیاقوت و شارحان او چگونه است؟ روش شناخت خدا نزد آنها چگونه است؟ مولف الیاقوت با طرح دوگانۀ «تقلید» و «نظر»، «نظر» را در مقابل «تقلید» قرار داده و راه نظر را انتخاب کرده است. یافته‌های این پژوهش این است که «نظر» در «الیاقوت» و شارحان آن به معنای «تعقل و تفکر» است. جایگاه «نظر» نزد آنها «معرفت‌شناسانه» است و آنها نه‌تنها بر وجوب شناخت خدا، بلکه به وجوب عقلی نظر نیز دلیل ارائه می‌کنند براین اساس رهیافت آنها «برون‌دینی» است. طرح این مسئله اهمیت روش شناخت خدا را روشن می‌کند.
|
|
کلیدواژه
|
نظر، الیاقوت، خداشناسی، تقلید، ابن‌نوبخت
|
|
آدرس
|
دانشگاه پیام نور مرکز تهران, گروه و فلسفه و کلام اسلامی, ایران, دانشگاه پیام نور مرکز تهران, گروه فقه و مبانی حقوق, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
abdolahpur@pnu.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|