بازشناسی دلایل عقلی عصمت و تبیین تمایز آن ها از یکدیگر

مسئله‌ای که در‌‌باره مباحث عصمت‌پژوهی مطرح است، لزوم بازشناسی و مشخص کردن تمایز دلایل عقلی عصمت انبیا از یکدیگر است. گاهی «دلیل وثوق» و «دلیل تنفیر» با هم خلط شده و هر دو یک دلیل واحد دانسته شده، در حالی‌که دلیل وثوق مربوط به حوزه شناخت و عقل است و دلیل تنفیر مربوط به حوزه گرایش و احساسات و ایجاد نفرت طبع است. گاهی دیگر «دلیل لزوم تبعیت از نبی» با دلیل تنفیر خلط شده است، درحالی‌که دلیل تنفیر، معصیت را سبب تنفیر و کاهش آرامش نفس مردم می‌داند، اما دلیل لزوم تبعیت از نبی، معصیت نبی را با اطاعت مطلق از ایشان منافی می‌داند، زیرا پیروی از معصیت جایز نیست. گاهی نیز «دلیل نقض غرض ارشاد مردم» با دلیل لزوم تبعیت از نبی خلط شده است. عمده تمرکز دلیل نقض غرض ارشاد بر روی اثبات عصمت از خطا و فراموشی و عصیان در تغییر عمدی وحی یا نرساندن وحی است، اما عمده تمرکز دلیل لزوم تبعیت از نبی بر روی اثبات عصمت از گناهان است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی، تحلیلی درصدد تبیین تمایز این دلایل از یکدیگر و نشان دادن اشتباهاتی است که در این زمینه صورت گرفته است.

evaluation of the two rules of “words are to be understood according to their general meaning, not special meaning in a case” and “adaptation” in the field of verses of noble characteristics and virtues

shīʿite mysticism aims to determine its distinct principles between the pressure of two schools of thought, i.e., traditional islamic jurisprudential scholars, and the progressive and religious intolerance foundations of modernity. the main issue that we intend to research is what the principles of shīʿite mysticism have to say about the foundations of modernity and how the principles of shīʿite mysticism differ from other mysticism in this regard. this research extracts the distinct foundations of shīʿite mysticism from the words and teachings of imām khomeinī raḥimahu llāhu by using the method of text analysis, and explains the conflict and agreements of shīʿite mysticism with the foundations of modernity by using the method of analytical comparison. the results of this research are as follows: 1. shīʿite mysticism has original and distinct foundations from other mysticism, and it is completely based on the true islamic principles in this regard. 2. the foundations of intuitionism, esotericism, and the necessity of the purity of soul in mysticism are in conflict with the foundations of rationalism, scientism, religious intolerance, and economic welfare of modernity. 3. imām khomeinī by presenting the foundations of shīʿite mysticism, harmonized scientism, rationalism and economic development of modernity with religiosity and mystical spiritualism and redefined the material, social, and political dimensions of man in the heart of the spiritual dimension and the unified truth of the universe. in this way, shīʿite mysticism, in the form of the political system of the islamic republic, will be able to respond to the needs and problems of the believer in modern society.