نقد برداشت کلامی سیف‌الدین آمِدی از آیه تطهیر بر عصمت اهل‌بیت(ع) در «ابکار الافکار»

«عصمت» مهم‌ترین شرط امامت از نظر شیعه می‌باشد؛ تعدادی از آیات قرآن به عنوان ادله اثبات عصمت ارائه می‌شود که «آیه تطهیر» یک از این آیات است. اندیشمندان مختلف با رویکردهای گوناگون، تفاسیری از آیه ارائه کرده‌اند. «سیف الدین آمدی» از جمله عالمانی است که با رویکردی کلامی خوانشی از این آیه ارائه کرده است. وی در کتاب «ابکار الافکار» برای رد عصمت حضرت زهرا(ع) دلالت آیه بر عصمت را رد می کند. متکلمان اشعری پیش از او کسی از آیه تطهیر در رد و یا اثبات عصمت نپرداخته است. همچنین روشی که او استفاده کرده جدید بوده و پاسخی هم به آن داده نشده است. اهمیت مسئله امامت، جایگاه مهم عصمت در مسئله امامت، بی‌پاسخ بودن خوانش آمدی از آیه، روشِ او برای اثبات ادعای خود و نفی دلالت آیه بر مسئله عصمت ائمه(ع) بررسی و نقد نظرات او در این زمینه را ضروری می‌نماید. ازاین‌رو این در این نوشتار سعی بر این بوده است که با رویکرد نقد متن به نقد خوانش «آمدی» از آیه پرداخته شود. در این راستا ابتدا اهتمام به خوانش دقیق «آمدی» از آیه تطهیر و نحوه استفاده او برای رد عصمت، بوده است و در گام بعد با تکیه بر مجموعه‌ای از ادله درون متنی و برون متنی به نقد نظر وی پرداخته شده است.

criticism of seifuddin amedi’s theological interpretation of the purification verse on the infallibility of ahl al-bayt (as) in abkar al-afkar

infallibility is the most important condition of imamate from the point of view of shia, a number of quranic verses are presented as proofs of infallibility, the verse of purification is one of these verses. different thinkers have presented interpretations of the verse with different approaches. seifuddin amadi is one of the scholars who has presented a reading of this verse with a theological approach. in his book abkar al-afkar, he rejects the infallibility of hazrat zahra (pbuh) as the verse indicates infallibility. before him, none of the ash’ari theologians discussed the purification verse in refuting or proving infallibility. also, the method he used is new and has not been answered. the importance of the issue of imamate, the important place of infallibility in the issue of imamate, the unanswerable nature of his reading of the verse, his method to prove his claim and the negation of the verse’s implication on the issue of infallibility of the imams (pbuh), make it necessary to examine and criticize his opinions in this field. therefore, in this article, we want to criticize aadi’s reading of the verse with the approach of text criticism. therefore, firstly, amadi’s reading of the verse of purification and how he uses it to reject infallibility is presented, then, relying on a set of intratextual and extratextual evidences, saifuddin amadi’s opinion is criticized.