|
|
|
|
بررسی مدعای اثبات بلاتشبیه در کتاب «التوحید» ابن خزیمه و نقد دلایل آن
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
نیک آفرین مهدی ,نجف زاده تربتی علیرضا ,عنایتی راد محمد جواد
|
|
منبع
|
پژوهشنامه كلام - 1400 - دوره : 7 - شماره : 14 - صفحه:49 -70
|
|
چکیده
|
دانشمندان مسلمان درتبیین صفات خبری روش هایی از قبیل تشبیه، تاویل، توقف و اثبات بلا کیف را مطرح نموده اند. محمد بن اسحاق بن خزیمه محدث و فقیه نامدار اهل سنت(311-233ق.) در کتاب التوحید با ذکر انبوهی از آیات، روایات و استدلال‌ها به اثبات صفات خبری پرداخته است. سوال این است که مدعای ابن خزیمه و استدلال‌های او چیست و با چه نقدهایی مواجه است؟ فرضیه ما این است که ابن خزیمه با طرح استدلال‌هایی از قبیل قوت و قدم صفات خداوند، ادعای «اثبات بلاتشبیه» کرده و به رد تاویل پرداخته است. با مطالعه و کاوش در کتاب ابن خزیمه و پردازش به شیوه توصیفی، تحلیلی، این نتایج حاصل شد: استدلال‌های ابن خزیمه با تعارضات و محذورات متعددی روبه‌رو بوده و ابن خزیمه نه تنها توفیقی در رفع تشبیه نداشته، بلکه به جسم انگاری دامن زده است. او در عین تخطئه اهل تاویل به استفاده مکرر از تاویل در تبیین آیات و روایات پرداخته است. کتاب التوحید ابن خزیمه، همواره مستمسک رهبران سلفی همچون ابن تیمیه و مورد توجه وهابیت قرار گرفته و روشن نمودن ناکارآمدی آن می تواند در دفاع از توحید ناب، تاثیرگزار و مفید باشد.
|
|
کلیدواژه
|
ابن خزیمه، تشبیه، اثبات بلاتشبیه، صفات خبری، کتاب التوحید
|
|
آدرس
|
دانشگاه فردوسی, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, دانشکده الهیات, گروه معارف, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, دانشکده الهیات و معارف اسلامی, گروه معارف, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
enayati-m@um.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a study claim af affirmation without anthropomorphic in the ibn khuzaymeh’ s book Al-Tawhid and critique af arguments
|
|
|
|
|
Authors
|
nikafarin mahdi ,Najafzadeh torbat Alireza i ,enayati rad mohammad javad
|
|
Abstract
|
Abstract:Muslim scholars regarding predicative attributes have proposed methods such as anthropomorphism, esoteric interpretation, suspension and affirmation without quality(bila kayf). Muhammad ibn Ishaq ibn Khuzaymeh, the great Sunni narrator and jurist (233311 AH) in his book AlTawhid has proved the predicative attributes by quoting a multitude of verses, narrations and argumentsThe question is what are the claims of Ibn Khuzaymeh and his arguments?The research hypothesis is that Ibn Khuzaymeh proposed arguments such as preeternity and strength af the attributes of God, claimed affirmation without anthropomorphic and rejected the esoteric interpretationstudying and exploring Ibn Khuzaymeh’s book in a descriptiveanalytical method led to the following results:Ibn Khuzaymeh’s arguments encountered many conflicts and restrictions and not only he had no success in tackling anthropomorphism but also raised further discussions on Tajsim.In spite of esoteric interpretators falsification, he has repeatedly used esoteric in explaining the verses and narratives. Ibn Khuzaymeh’s book AlTawhid has always been subterfuge af salafi leaders such as ibn Taymiyyeh and has been the subject af interest to Wahhabism.Showing the inadequacy af this book a great affect on the defense af pure monotheism.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|