تبیین ماهیت «بهشت» و «جهنم» از دیدگاه ملاصدرا و ابنعربی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
نزاکتی علی اصغری مهدیه ,قربانی ام البنین
|
منبع
|
پژوهشنامه كلام - 1397 - دوره : 5 - شماره : 8 - صفحه:85 -106
|
|
|
چکیده
|
ملاصدرا و ابنعربی با نگاه توحیدی و بر اساس مبانی اصالت وجود، حرکت جوهری، وحدت وجود و تجلی وجود ظلی به اثبات معاد و مراحل آن در سیر صعود که نهایت آن بهشت و جهنم است، نائل شدند. ایشان به توصیف بهشت و جهنمی پرداختند که سبب رساندن کثرات به وحدت و چشیدن رحمت الهی میشود، اما وجود خلقی ملاصدرا، سِعِۀ فکری و برگزیدن روش ایجاب و سلب در بررسی مطالب پیشینیان، سبب درخشش وی شده است. این هماهنگی در توصیف بهشت و جهنم که بر مبنای روش مشترک کشف و شهود و مضاف بر آن، آیات و روایات و داستانهای منقول از ائمه] است، به صورت صریح و یا ضمنی در شاهکارهای ملاصدرا به وضوح مشاهده می شود؛ البته پیداست که نبوغ صدرا سبب ظهور تفاوت هایی با ابنعربی شده است. مانند بحث ایجاد صور توسط نفس در مراحل معاد یعنی بهشت و جهنم که به عقیده صدرا در صقع نفس و به واسطه قدرت ایجاد نفس توسط قوه خیال و به عقیده ابنعربی در خارج نفس به واسطه تناکح اسماء و صفات انجام می گیرد. با وجود این، باید اذعان نمود که بهره مندی هر دو از منابع مشترک، سبب تشابه زیاد بین این دو شده است و در این بحث نمی توان ملاصدرا را متاثر محض از ابنعربی تلقی نمود.
|
کلیدواژه
|
ملاصدرا ,ابن عربی ,بهشت ,جهنم ,نفس
|
آدرس
|
جامعه المصطفی العالمیه, ایران
|
پست الکترونیکی
|
o.ghorbani2010@ gmail.com
|
|
|
|
|