تحلیل جامعه‌شناختی فرهنگ اعتماد در فضای مجازی

بررسیِ امکان شکل‌گیری فرهنگ اعتماد در فضای مجازی آن‌هم با توجه به ساختار و ویژگی‌های ساختاری‌ای فضا هدفِ اصلیِ پژوهشِ حاضر بوده است. در تناسب با موضوع تحقیق از نظریه اعتماد اجتماعی زتومپکا و نیز هندرسون به‌عنوان چارچوبِ تئوریک پژوهش حاضر استفاده‌شده و بر اساس ادبیات نظری و تجربی تحقیق، تعدادی فرضیات تدوین و دریک جامعه نمونه در آذرماه 1391 و در شهر اسلامشهر موردبررسی و سنجش قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مراجعین به کافی‌نت‌های شهر اسلام‌شهر واقع در استان تهران بوده و از آن میان، نمونه‌ای با حجم 383 نفر و به کمک فرمول نمونه‌گیری کوکران محاسبه، و با شیوه نمونه‌گیری دو مرحله‌ای تصادفی و سهمیه‌ای متناسب انتخاب شدند. برخی از نتایج عمده تحقیق به شرح زیر است:نتایج این پژوهش نشان داد که فرهنگ اعتماد در فضای مجازی شکل‌گرفته و وجود دارد هرچند میزان فرهنگ اعتمادی که در فضای مجازی شکل‌گرفته است در حد متوسط رو به پایین قرار دارد.نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که میان ساختار فضای مجازی و فرهنگ اعتماد یک رابطه مستقیم و در سطح متوسط وجود دارد. و در همین راستا، ساختار فضای مجازی رابطه قویی‌تری را با بُعد ذهنیِ فرهنگ اعتماد نشان می‌دهد تا بُعدِ عینی آن.همچنین مشخص گردید که در محیط‌های تعاملی اینترنتی میزان فرهنگ اعتماد تفاوت معناداری با یکدیگر نشان می‌دهد، به‌گونه‌ای که بالاترین میزان فرهنگ اعتماد به ترتیب در محیط تعاملی فیس‌بوک و سپس ایمیل و نهایتاً در محیط بازی و سرگرمی شکل گرفته است.

Sociological Analysis of Trust Culture in Cyber Space

The present study aims to investigate the possibility of creation of trust culture in cyber space regarding its structural properties. We used the theory of social trust by Piotr Sztompka and Handerson as the theoreticalframework of the study. The study was conducted in the city of Islamshahr in December 2012. The statistical population included all the people who went to an internet café in the cityfrom whom 383 people were chosen as the sample. The results indicate that trust culture has been formed in the cyber space, however at a lower average level compared to the physical world. The results also show a direct relation between the structure of cyber space and the formed trust culture. The structure of cyber space showed a stronger relation with the mental dimension of trust culture rather than its objective dimension. Different cyber space environments showed different levels of trust culture. Facebook showed the strongest trust culture and emails andgame environments came in second and third level.