شبکه‌های اجتماعی و گونه‌های کارکرد جمعی: مطالعۀ موردی شبکه اینستاگرام

شبکه اجتماعی اینستاگرام به عنوان یکی از پرمخاطب‌ترین شبکه‌های اجتماعی نوین در جامعه ایرانی محسوب می‌شود که کاربران بسیاری آن را دنبال می‌کنند. وجود صفحات مختلف و متعدد در شبکه اجتماعی اینستاگرام نشان‌دهنده آن است که کاربران ایرانی با اهداف و مقاصد متفاوتی به ایجاد و پیگیری این صفحات می‌پردازند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف مطالعۀ جامعه‌شناختی شبکه اجتماعی اینستاگرام، ضمن نقادی پژوهش‌های پیشین، درصدد تحلیل محتوای صفحات کاربران ایرانی و دسته‌بندی آن‌ها بر اساس نوع کارکرد جمعی بر آمده است. نتایج نشان می‌دهد که این صفحات انبوه را می‌توان ذیل شش کارکرد جمعی دسته‌بندی کرد: خبری، آموزشی، بازاریابی، خدماتی، بلاگرها، و پیج‌های زرد. بدین ترتیب، حوزه فعالیت شبکه اجتماعی اینستاگرام فراتر از ارتباط ساده اجتماعی است چراکه شبکه‌های اجتماعی جدید نظیر اینستاگرام با قابلیتی‌های متفاوتی که دارند بسیاری از حوزه‌های فردی و اجتماعی را تحت پوشش قرار می‌دهد و می‌تواند پاسخ‌گوی نیازهای متفاوت افراد در زمینه کسب‌وکار اقتصادی، دریافت اطلاعات‌، سرگرمی، آموزش‌، ارائه خدمات و غیره باشد. شبکه اجتماعی اینستاگرام همچنین موجب تقویت فرهنگ مشارکتی می‌گردد. چراکه کاربران و کنشگران در این شبکه در ایجاد و گردش محتوا جدید به طور فعالانه مشارکت می‌کنند.

social networks and their collective functions: case study instagram

the social network instagram with too many audiences in iran is followed by different strata of users. different pages with diverse functions in this network show that users follow this social network with different purposes and intentions. this paper is an attempt to have a sociological study on this social network and to do so, it will review the field of literature critically. then, it attempts to do a qualitative content analysis of different pages of iranian users to categorize them according to their collective functions. the findings show that iranian users’ pages on instagram can be categorized into six categories based on their collective functions: news, education, marketing, services, bloggers, and yellow pages. it is concluded that instagram’s field of activity can’t be limited merely to creating social communication but has some extraordinary potential in determining social and interpersonal relations and problems. this social network can meet the different needs of people in the field of business, information, entertainment, education, services, etc. instagram also strengthens a participatory culture, because users are actively involved in creating and circulating new content.