بررسی و تعیین میزان رادیوآکتیویته عنصر سزیم -137 و پیامدهای زیست محیطی آن در آب و خاک دریاچه شورابیل

دریاچه شورابیل در محدوده شهر اردبیل و نسبت به شهر ، در بلندی قرار گرفته و به صورت یک حوضه بسته رسوبی در یک ناودیس نامتقارن کم عمق، در کوهپایه های جنوب شهر اردبیل قرار دارد. این دریاچه به عنوان یکی از اکوسیستم‌های حساس موجود در استان اردبیل با خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، اکولوژیکی و بیولوژیکی خاص و منحصر به فرد به شمار می‌آید. یکی از عوامل بالقوه زیانبار زیست محیطی، پرتوهای یون ساز می‌باشند که می‌تواند ناشی از منابع طبیعی با منشاء کیهانی و مواد پرتوزای طبیعی موجود در پوسته زمین و نیز منابع مصنوعی شامل مواد پرتوزای مصنوعی ، دستگاه­های پرتوساز و یا حادثه در رآکتور باشند. عنصر سزیم137 یکی از مواد رادیو اکتیو مصنوعی است که در حالت عادی در طبیعت یافت نمی‌شود و در اثر حادثه چرنوبیل در محیط پراکنده و کشورهای مشترک‌المنافع، اروپای شرقی واحتمالاً قسمت‌هایی از استان اردبیل را نیز تحت تاثیر قرار داده است. بنا به اهمًیت موضوع  با نمونه­برداری از آب و خاک اطراف دریاچه شورابیل ، احتمال وجود این ماده بررسی و مقدار آن با استفاده از دستگاه گاما اسپکترومتر با دتکتور نیمه هادی ژرمانیم خالص  با رعایت کلیه شرایط واستانداردهای مرتبط iaea  و astm  در آزمایشگاه جابر ابن حیان سازمان انرژی اتمی ایران ، اندازه گیری گردید که نتایج بدست آمده دلیل بر وجود عنصر سزیم در خاک اطراف دریاچه شورابیل که می‌تواند ناشی از حادثه چرنوبیل باشد و دلیل عدم وجود این عنصر در آب بوده و مقدار آن در آب دریاچه همواره کمتر از حد تشخیص دستگاه می‌باشد.

Review and Determine the Amount of Radioactive Element Cesium 137 and its Environmental Impacts In lake Water and Soil Shoorabil

Shoorabil Lake, which locates in the middle of Ardabil city, is higher than the city itself. It is an enclosed sedimentary basin in southern mountain foots of Ardabil. This lake as one of the sensitive ecosystems of Ardabil is of unique and special physical, chemical, ecological, and biological properties . One of the elements which is potentially destructive to environment is ion generating radiances. This is the result of natural recourses with cosmic origin, natural radioactive substances in earth’s crust, and artificial resources like artificial radioactive substances and radioactive systems in the reactor.The Cs – 137  Ashrams Chernobyl scattered in the environment and the CIS, Eastern Europe and possibly parts of the province of Ardabil is also affected .For determining activity degree of elements Cs137, Iran’s atomic energy agency laboratory (JaberEbnHayyan laboratory), and measured by HPGe Gamma spectrometer with germanium detector in watersamples reached nearly to its acceptable level. No density of cesium 137 – which is among artificial radioactive substances – was observed, and in all samples, it is lower than the level identified by Gamma spectrometer system of Jaber Ebn Hayyan laboratory in Iran’s atomic energy agency. Therefore, it can be said that there is no evidence of Chernobyl or any other unnatural phenomenon in the waters around Shoorabil Lake. The amount of Cesium 137, which is unnatural radioactive substance and its presence can be due to Chernobyl