ارزیابی آسیب‌پذیری لرزه‌ای شهر بَردَسْکن در برابر زلزله با استفاده از مدل سلسله مراتبی وارون (ihpw)

امروزه آسیب‌پذیری شهرها در برابر زلزله به عنوان یکی از مسائلِ اساسی جهان، پیشِ روی متخصصان رشته‌های گوناگون قرار دارد. مطالعات تکنیکی و تاریخی زلزله در ایران نشان می‌دهد که زلزله‌های ویرانگر در راستای گسل درونه، در موارد بسیاری سبب خرابی و کشته‌ شدن صدها و گاهی هزاران نفر شده‌است. شهر بَردَسْکن به دلیل وجود چندین گسل فعّال در اطراف و درون آن، ریسک بالایی در برابر خطر زلزله دارد. هدف از این پژوهش شناسایی میزان آسیب‌پذیری اجزاء و عناصر شهری با استفاده از مدل‌ها و روش‌های موجود در کاهش آسیب‌پذیری در برابر زلزله می‌باشد. برای رسیدن به این هدف 16 شاخص کالبدی فضایی موثر بر آسیب‌پذیری شهرها در سطحِ جهانی شناسایی شد؛ سپس در قالب مدل‌های برنامه‌ریزی و تلفیقی فازی و تحلیل سلسله‌ مراتبی وارون، برآورد مناسبی از آسیب‌پذیری شهر در برابر زلزله با استفاده از داده‌های مکانی و توصیفی اجزاء، عناصر اصلی و رفتاری ساختمانی و تعیینِ تاثیرِ هر کدام از معیارهای به‌کار رفته در میزان آسیب‌پذیری ارائه گردید. همچنین با ارائه سناریوهای زلزله در شدت‌های مختلف به مدل‌سازی و ریزپهنه‌بندی آسیب وارده به ساختمان‌ها در برابر زلزله پرداخته شده‌است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که با حرکت از سمت جنوب به طرف شمالِ شهر بردسکن بر میزان آسیب‌پذیری قطعات ساختمانی افزوده می‌شود. همچنین مدل‌سازی سناریوهای زلزله در شدت 6 و 8 مرکالی نشان می‌دهد که میزان آسیب‌پذیری بر اساس تعداد ساختمان‌ها به‌ترتیب در محلات 3، 1، 6، 5، 4 و 2 می‌باشد. مهم‌ترین دلایل این وضعیت نزدیکی به گسل، بالا بودن شتاب افقی زمین (pga)، بالا بودن تراکم ساختمانی بنا و پایین بودن کیفیت و مصالح ساختمانی است.

Bardaskan Seismic Vulnerability Assessment Against Earthquake Using Inversion Hierarchical Weight Process (IHPW)

Nowadays, the city’s vulnerability to earthquakes is world’s major problem that is expert’s concern in various fields. Technical and historical studies of earthquake in Iran shows that devastating earthquakes along the Dorouneh fault, in many cases leads to deterioration and death of hundreds and sometimes thousands of people. Bardaskan, due to the presence of several active faults around and within it, is in a high risk of earthquakes. The purpose of this study is to determine the vulnerability of urban elements, using models and methods in reducing the vulnerability of this city against earthquake. To reach this purpose, 16 physical and spatial factors affecting the vulnerability of urban space were identified at the global level then using location data, structural elements description, building behavior data, and determining the impact of each criteria in vulnerability level, an appropriate estimation of city’s vulnerability to earthquake were presented in the framework of integrated and planning models such as fuzzy and Inversion Hierarchical Weight Process. We also discussed building damage modeling and microzoning against earthquake by presenting earthquake scenarios at different intensities. The results of this study show that by moving from the south to the north of Bardaskan, the vulnerability of the building’s block are increased. Earthquake scenarios modeling in the intensity of 6 and 8 Mercalli shows the vulnerability of the building were based on the 3, 1, 6, 5, 4 and 2 section respectively. The main reasons for this state are locating near the fault, peak ground acceleration, high density and low quality of building construction and building materials.