ارزیابی اثر تنک‌‌کردن جنگل‌‌شناسی در توده‌‌های دست‌‌‌‌کاشت بر رفتار آتش‌‌سوزی-های سطحی و تاجی (مطالعه موردی: سری‌‌های ملکرود جنگل سیاهکل)

در شرایط تغییرات اقلیمی، بیابان‌‌زایی و تخریب زمین، یک مسئله مدیریتی حیاتی در جنگل‌‌های شمال ایران این است که چگونه می توان تاب‌‌آوری جنگل‌‌ها را در برابر آتش‌‌سوزی‌‌ها افزایش داد. طی دهه‌‌های گذشته، مدیران جنگل‌‌ از تیمارهای جنگل‌‌شناسی به‌‌منظور بازسازی ساختار، ترکیب و تنوع توده‌‌های جنگلی هیرکانی استفاده کرده‌‌اند، اما شواهد علمی مبنی بر اثر این تیمارها بر کاهش خطر آتش در این منطقه وجود ندارد. در این مطالعه بر اساس رویکرد مدل‌‌سازی رفتار آتش با استفاده از فلم‌‌مپ ام‌‌تی‌‌تی، روابط مکانی بین تیمار جنگل‌شناسی کاهش ماده‌‌سوختنی ( تنک‌‌کردن) و احتمال سوختن سطحی و تاجی در سری‌‌های 6 و 7 ملکرود جنگل سیاهکل ارزیابی شد. در ابتدا مشخصات ماده‌‌سوختنی بعد از توسعه تیمارهای جنگل‌‌شناسی در دوره زمانی 1385 الی 1395 در منطقه مطالعه برای ارزیابی تنک‌‌کردن سبک و تنک‌‌کردن سنگین به‌‌عنوان ابزارهای بازسازی برای شرایط ماده‌‌سوختنی مشابه تجزیه و تحلیل شد. علاوه بر این، تجزیه و تحلیل واریانس برای تعیین اثر تیمار جنگل‌‌شناسی تنک‌‌کردن بر احتمال‌‌های سوختن سطحی و تاجی انجام شد. نتایج مدل‌‌سازی در سطح سیمای‌‌سرزمین نقش مهم تنک‌‌کردن را در کاهش احتمال سوختن تاجی ( تقریبا 11 درصد) در منطقه مورد مطالعه تایید می‌‌کند، با این وجود، اثر تنک‌‌کردن روی احتمال سوختن سطحی از نظر آماری معنی‌‌دار نبود ( 0/05> p). در مقایسه دو نوع تنک‌‌کردن از نظر شدت، تنک‌‌ سنگین اثر بیشتری روی تغییر احتمال سوختن سطحی و تاجی ( به‌‌ترتیب 10 درصد افزایش و 39 درصد کاهش در توده جنگل‌‌کاری سوزنی‌‌برگ) نسبت به تنک‌‌ سبک داشته است. به‌‌ رویکرد مدل‌سازی در این مطالعه بینش‌های جدیدی را برای بهبود تهیه‌‌ نقشه مکانی احتمال سوختن جنگل، شامل وارد کردن متغیرهای حساس به عملیات تنک‌‌کردن به مدل‌‌ها و ارائه اطلاعات مفید برای جلوگیری از رفتار شدید آتش‌سوزی جنگل از طریق تیمارهای موثر جنگل‌‌شناسی ارائه می‌دهد.

effects of silvicultural thinning in planted stands on surface and crown wildfire behavior (case study: malekroud districts of siahkal forest)

under rapid climate change, desertification, and land degradation, a critical management issue in forests of northern iran is how to increase forest resilience to wildfires. for decades, forest managers have been employing silvicultural treatments to restore the hyrcanian forest stand’s structure, composition, and diversity, but there is no scientific evidence to support that these treatments reduce the wildfire risk in the area. in this study, based on the wildfire behavior modeling approach using flammap mtt, we evaluated spatial relationships between silvicultural fuel reduction treatment (e.g., thinning) and surface and crown burn probabilities in the 6 and 7 malekroud districts of siahkal forest. we first analyzed fuel characteristics after the development of silvicultural treatments in the period 2007 2017 in the study area to evaluate low thinning and heavy thinning as restoration tools for similar fuel conditions. furthermore, we conducted analyses of variance to determine the influence of the silvicultural thinning treatment on surface and canopy burn probabilities. modeling results at the landscape scale confirm the important role of thinning in the mitigation of crown burn probability (almost 11%) in the study area. however, the effect of thinning on the surface burn probability was not statistically significant (p> 0.05). comparing the two types of thinning in terms of intensity, heavy thinning had a greater effect on changing the surface and crown (i.e., 10% increase and 39% decrease, respectively, in conifer plantation) burn probability than the low thinning. the modeling approach in the study offers new insights to improve the spatial mapping of wildfire likelihood, include variables sensitive to thinning operation in the models, and provide useful information to prevent extreme wildfire behavior through effective silvicultural treatments.