پایش مکانی زمانی الگوی خشک‌سالی با استفاده از محصولات ماهواره‌ای در کشور ایران در طول دوره 2000 تا 2018

با توجه به کاهش بارندگی در دو دهه اخیر، خشک‌سالی به یک مشکل بزرگ در جهان و مخصوصاً در مناطق خشک و نیمه‌خشک از قبیل ایران تبدیل شده است، ازاین‌رو پایش و مدیریت آن حائز اهمیت می‌باشد. سنجش از دور و سامانه اطلاعات مکانی توانایی بررسی شاخص‌هایی متنوعی جهت ارزیابی انواع خشک‌سالی‎ها را فراهم می‌کند، بنابراین در مطالعه حاضر، خشک‌سالی کشور ایران با استفاده از چندین شاخص سنجش از دوری شامل شاخص شرایط بارش (pci)، شاخص شرایط دما (tci)، شاخص شرایط پوشش گیاهی (vci) و شاخص تلفیقی تحت عنوان sdci در طول دوره آماری 2000 تا 2018 مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفت. به‌منظور ارزیابی صحت نتایج به دست آمده، این نتایج با شاخص spei بررسی و مقایسه گردید. نتایج این مطالعه نشان داد سه شاخص pci، vci و tci تطابق خوبی با هم دارند. همچنین نتایج شاخص ترکیبی sdci نشان می‌دهد که در سال‌های 2000، 2008 و 2017 خشک‌سالی‌های شدیدی اتفاق افتاده است که با مقایسه نتایج این شاخص با شاخص هواشناسی استاندارد تبخیر و تعرق بارندگی(spei)، مطابقت زیادی وجود دارد. لازم به ذکر است که اختلافات جزئی بین این دو شاخص را می‌توان این‌گونه توجیه نمود که شاخص spei یک شاخص اقلیمی بوده که دو پارامتر دما و بارش را برای ارزیابی خشک‌سالی در نظر می‌گیرد، درحالی‌که شاخص سنجش از دوری sdci علاوه بر دما و بارش، خشک‌سالی کشاورزی را نیز در نظر گرفته و با دید وسیع‌تری وضعیت خشک‌سالی را ارزیابی می‌کند. بر مبنای محاسبه های انجام شده شاخص ترکیبی sdci با توجه به اینکه‌ جنبه های مختلف خشک‌سالی را در نظر گرفته است یک ارزیابی جامع و مناسب نسبت به سایر شاخص‌ها از وضعیت خشک‌سالی کشور ارائه داده است.

Monitoring Spatiotemporal pattern of drought using multisatellite data during the period 2000 2018 (Case study: Iran)

Due to declining rainfall in the last two decades, drought has become a major problem in the world, especially in arid and semiarid regions such as Iran, so monitoring and managing it is important. Remote sensing and geographic information system (GIS) and remote sensing (RS) provide the ability to study various indicators to evaluate the types of droughts. So, in the present study, the drought of Iran using multi remote sensing indicators including precipitation condition index (PCI), temperature condition index (TCI), Vegetation Conditions Index (VCI), and the integrated under the heading the scaled drought condition Index (SDCI) during the statistical period 2000 to 2018 were evaluated. To evaluate the accuracy of the obtained results, these results were compared with the standardized precipitationevapotranspiration index (SPEI). The results of this study showed that the three indices of PCI, VCI, and TCI are well matched. The results of the SDCI index indicated that severe droughts occurred in 2000, 2008, and 2017, which are consistent with SPEI index. It should be noted that minor differences between the two indicators (SDCI and SPEI) can be justified by the fact that the SPEI index is a climatic index that considers two parameters of temperature and precipitation for annual drought assessment, while the SDCI index in addition assessment to temperature and precipitation factors (‎meteorological drought), it also considers ‎agriculture drought and more comprehensively evaluates drought. Finally, it can be mentioned that based on the calculations performed, the SDCI has been more effective in assessing drought than other indicators used.