پهنه‌بندی خطر سیل با استفاده از مدل عددی cche2d در رودخانه حبله رود-بازه پایین‌دست روستای بن‌کوه

در پژوهش حاضر با توجه به وضعیت رودخانه حبله رود در بازه پایین‌دست روستای بنکوه در استان سمنان و احتمال وقوع سیل و خسارات ناشی از آن و در معرض بودن عناصر متعدد و باارزش واقع در سیلابدشت،  با استفاده از مدل عددی cche2d،  نقشه خطر سیل با دوره بازگشت 100 ساله به‌عنوان سیل مبنا تهیه شد. هدف از انجام این پژوهش، تعیین پهنه سیل مبنا و مشخص کردن مناطق در معرض خطر در راستای مدیریت ریسک سیل است. بدین منظور، ابتدا داده‌های موردنیاز برای اجرای مدل در منطقه موردمطالعه از قبیل نقشه بزرگ‌مقیاس توپوگرافی تهیه‌شده و مشخصات جریان (سرعت و عمق) اندازه‌گیری شد و سپس شبکه محاسباتی تنظیم شد. واسنجی مدل به‌منظور ارائه بهترین برآورد مدل ابتدا از طریق انتخاب شبکه برتر و سپس با تغییر ضریب زبری انجام شد. صحت سنجی شبیه‌سازی انجام‌شده با مقایسه نتایج برآوردی مدل با مقادیر برداشت‌شده سرعت و عمق جریان در سه مقطع در طول بازه انجام شد. خطای مدل برای پارامتر سرعت جریان، با شاخص‌های rmse  و mae  به ترتیب برابر0.084 و 7.41 درصد برآورد شد. با توجه به نقشه خطر سیل با دوره بازگشت 100 ساله مشخص شد که  عمدتاً مناطقی که دارای کاربری‌های باغ، زراعت، مرتع و مسکونی هستند زیر پوشش سیل 100 ساله قرار خواهند گرفت و تقریباً 18 درصد منطقه در طبقه خطر متوسط و زیاد قرار خواهد داشت. انتقال ‌یافته‌های این تحقیق به جوامع محلی به‌صورت نقشه و نمایش وضعیت قرارگیری کاربری‌های مختلف در پهنه سیل 100 ساله می‌تواند در ارتقاء آگاهی و ادراک آن‌ها از خطر سیل بسیار موثر باشد.

Flood hazard mapping using the CCHE2D numerical model in the Hable-rud River-a reach located downstream of Bone-Kuh Village

In this research, given the condition of the Hablerud River in a reach placed downstream of BoneKuh Village in Semnan Province, probability of flood occurrence and consequent damages, and also the exposure of various valuable elements of the floodplain to floods, using the CCHE2D numerical model, the flood hazard map was created for the 100year return period as the baseflood. This research aims to map the baseflood zone and to identify the areas exposed to the flood in line with flood risk management.  For this purpose, the required data for modeling, such as a largescale topography map were prepared and flow characteristics (velocity and depth) were measured in the study area. Consequently, the computational grid has been assigned. To achieve the best simulation, the model calibration was performed by choosing the superior network and by changing the roughness coefficient. To evaluate the simulation, the model estimations were compared with the measured values for velocity and flow depth in three sections along the reach. For flow velocity, the model error was estimated to be 0.084 and 7.41% considering the RMSE and the MAE criteria, respectively. Given the flood hazard map created for the return period of 100year, it is predicted that the area which is covered by orchards, croplands, and rangelands will be inundated with the base flood. Also, the analysis shows that about 18% of the study area is located in the moderate to high flood risk classes.  Providing the findings of this research to the local communities in the form of the map illustrating the position of various land uses on the 100year return period flood zone can be very effective in enhancing awareness and flood risk perception of them.