بررسی تاثیر مصرف نهاده‌‌ها بر تخلیه منابع زمین و پتانسیل آسیب آلاینده‌‌های زیست محیطی در شرایط اقلیمی گرگان و زاهدان

امروزه به دنبال توسعه کشاورزی، نگرانی‌‌هایی در مورد پیامدهای نامطلوب زیست‌‌محیطی مانند آلودگی آب، خاک، هوا، کاهش حاصلخیزی، فرسایش خاک و تخلیه منابع بر پایه استفاده از نهاده‌‌های غیرقابل تجدید بوجود آمده است که نیازمند چاره اندیشی در این باره است. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر مصرف نهاده‌‌ها بر تخلیه منابع زمین و پتانسیل آسیب آلاینده‌‌های زیست محیطی، طی سال زراعی 99-1398 در دو شهرستان گرگان و زاهدان انجام شد. در این پژوهش مصرف سوخت گازوئیل، آب، کود ورمی‌‌کمپوست، مصرف نانو کلات کود نیتروژن، نانو کلات کود فسفر و نانو کلات کود پتاسیم، و مصرف کامل کود شیمیایی (از منبع اوره، سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم) به عنوان نهاده‌‌های ورودی مستعد آسیب به محیط زیست در نظر گرفته شدند. به طور کلی به ازای تولید یک تن علوفه خرفه، شهرستان گرگان به دلیل مصرف کمتر نهاده‌‌ها در تمامی بخش‌‌های اثر بارهای محیطی کمتری نسبت به شهرستان زاهدان ایجاد می‌‌کند. بر اساس نتایج شاخص نهایی می‌‌توان نتیجه گرفت که از بین گروه‌‌های تاثیر، گروه تاثیر گرمایش جهانی با مقدار 5.819 کیلوگرم معادل با کیلوگرم co2 در شهرستان زاهدان و مقدار 5.814 کیلوگرم معادل با کیلوگرم co2 در شهرستان گرگان در تولید یک تن علوفه خرفه نسبت به سایر اثرات دارای پتانسیل آسیب زیست محیطی بیشتری می‌‌باشد، پس از آن نیز تخلیه منابع فسیلی به میزان 4.489 مگاژول بر کیلوگرم (کیلوگرم معادل نفت خام) در هر دو شهرستان زاهدان و گرگان دارای پتانسیل آسیب زیست محیطی است. بر اساس نتایج ارزیابی شاخص زیست‌‌محیطی (ecox) و شاخص تخلیة منابع (rdi) به ازای تولید یک تن علوفه خرفه، شهرستان زاهدان شاخص زیست‌‌محیطی (5.819 = ecox) بالاتری را نسبت به شهرستان گرگان (5.814 = ecox) نشان داد و فشارهای محیطی بیشتری ایجاد کرد. اما شاخص تخلیة منابع (rdi) با توجه به در نظر گرفتن بازه زمانی هدف 100 ساله به معنای مدت زمانی که پیش‌‌بینی می‌‌شود منبع مورد نظر در دسترس باشد، برای شهرستان زاهدان به میزان (7.677 = rdi) و برای شهرستان گرگان به میزان (5.945 = rdi) محاسبه گردید.

Investigating the effect of input consumption on land depletion and the potential for damage to environmental pollutants in the climatic conditions of Gorgan and Zahedan

Nowadays, following the development of agriculture, there are concerns about adverse environmental consequences such as water, soil, air pollution, reduced fertility, soil erosion, and depletion of resources based on the use of nonrenewable inputs that need to be addressed. It’s about. This study was conducted to investigate the effect of input consumption on land depletion and the potential for damage to environmental pollutants in the climatic conditions of Gorgan and Zahedan during the 20192020 crop year. In this study, the fuel consumption of diesel, water, vermicompost fertilizer, use of nitrogen fertilizer nanochelate, phosphorus nanochelate and potassium nanochelate, and complete use of chemical fertilizer (from urea, triple superphosphate, and potassium sulfate) as inputs were considered prone to environmental damage. In general, for the production of one ton of portulaca oleracea, Gorgan city creates less environmental burdens than Zahedan city due to less consumption of inputs in all sectors. Based on the results of the final index, it can be concluded that among the impact groups, the impact group of global warming with a value of 5.819 kg (kg CO2 eq.) in Zahedan city and 5.814 kg (kg CO2 eq.) in Gorgan city in the production of one ton of portulaca oleracea has more potential for environmental damage than other impacts, then the impact group of fossil resources depletion at the rate of 4.489 MJ / kg (kg equivalent to crude oil) in both Zahedan and Gorgan has the potential Environmental damage. Based on the evaluation results of the environmental index (EcoX) and resource depletion index (RDI) for the production of one ton of portulaca oleracea, Zahedan city has a higher environmental index (EcoX = 5.819) than Gorgan city (EcoX = 814.5) showed and created more environmental burdens. However, the resource depletion index (RDI), considering the 100year target time interval, which means the time when the resource is expected to be available, is for Zahedan city (RDI = 7.677) and Gorgan city was calculated at the rate of (RDI = 5.945).