پایش تغییرات خط ساحلی کرانه‌های جنوب‌خاوری دریای خزر از 1356 تا 1396

خط ساحلی یکی از لندفرم‌های مناطق ساحلی است که از تغییرات بسیار شتابانی برخوردار است. موقعیت خط ساحلی همواره تحت‌تاثیر عوامل طبیعی و انسانی درحال تغییر است. بنابراین، اندازه‌گیری سریع و دقیق تغییرات آن برای مدیریت ساحلی، پژوهش در زمینه تغییرات تراز دریا، حفاظت از محیط ساحلی و توسعه پایدار ساحلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف اصلی پژوهش حاضر، پایش تغییرات خط ساحلی کرانه‌های جنوب‌خاوری دریای خزر تحت‌تاثیر نوسانات تراز دریا طی دوره 1396-1356 خورشیدی است. دراین‌راستا، از مجموعه تصاویر ماهواره لندست سری سنجنده‌های mss, tm, etm+ & oli، google earth، نقشه‌های توپوگرافی و بازدیدهای میدانی به‌شیوه تحلیلی توصیفی استفاده‌شده است. پس از انجام تصحیحات احتمالی لازم برروی تصاویر، ترکیب و ادغام باندها با همدیگر، مناسب‌ترین ترکیب باندی برای آشکارسازی خط ساحلی انتخاب گردید. سپس باتوجه به میزان تغییرات کرانه‌های منطقه، 7 سلول ساحلی در منطقه تعریف شد. سپس، موقعیت خط ساحلی از طریق ردگیری موقعیت خط داغاب از طریق روش تفکیک چشمی و طیفی استخراج‌شده و به‌صورت لایه‌های رقومی در پایگاه داده وارد گردیدند. تمامی این مراحل در نرم‌افزارهای erdas و arcgis انجام‌شده است. تغییرات رخ‌داده در دو بازه زمانی، از 1375-1356 و 1396-1375 پایش شده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهند طی دوره نخست، فرسایش فرایند غالب منطقه بوده است. کمترین میزان فرسایش حدود 2.46 کیلومترمربع در محدوده lc2 و بیشترین میزان آن حدود 168.80 کیلومترمربع در محدوده lc5 بوده و تنها حدود 0.0915 کیلومترمربع رسوب‌گذاری در محدوده lc1 رخ‌داده است. اما طی دوره دوم، فرایند غالب منطقه رسوب‌گذاری بوده است. کمترین و بیشترین میزان رسوب‌گذاری به‌ترتیب حدود 1.40 کیلومترمربع در محدوده lc2 و حدود 72.55 کیلومترمربع در محدوده lc5 بوده است. طی این دوره تنها حدود 0.68 کیلومترمربع فرسایش در محدوده lc1 رخ‌داده است.

Monitoring Coastline Changes of the SE Caspian Sea Coasts, 1977 to 2017

The coastline is one of the most rapidly changing landforms of coastal areas. It changes constantly because of the rising sea level due to natural conditions and the influence of human activities. The position of coastline usually changes following the tides. Therefore, quick and accurate measurements of dynamic coastline changes are of great significance to coastal management, sea level change research, environmental protection, and sustainable coastal development. The main purpose of this study is monitoring Caspian Sea coastline changes under the influence of sea level fluctuations during the period 19772017. In this regard, the Landsat satellite imageries collection, Google Earth, topographic maps and fieldworks has been used in an analyticaldescriptive manner. Then, making the necessary corrections on images, combining and merging the bands with each other, the best and most appropriate band composition was selected to extraction the coastline. Then, according to the rate of changes in the region’s shores, 7 littoral cells were defined in the region. In the next step, the coastline position was extracted by tracking the location of the high watermark through visual and spectral separation methods and entered the database as digital layers. The coastline changes are monitored in two time periods, from 19771996 and 19962017. The results show that during the first period, erosion was the dominant process in the region. The lowest erosion rate was about 2.46 km2 in the LC2 and the highest was about 168.80 km2 in the LC5 and only about 0.0159 km2 sedimentation occurred in the LC1. But during the second period, the predominant process in the region was sedimentation. The minimum and maximum sedimentation rates were about 1.40 km2 in the LC2 and about 72.55 km2 in the LC5, respectively. During this period, only about 0.68 square kilometers of erosion occurred in the LC1.